Hər kəsə məlumdur ki, ölkəmizdə iqtisadiyyatın sürətli inkişafı, əhalinin sosial-mədəni həyat səviyyəsinin yaxşılaşdırılması, təbii ehtiyatlardan səmərəli şəkildə istifadə olunma, ekoloji tarazlığın qorunub saxlanılması və s. kimi məsələ və problemlərin həlli, bu gün də dövlət-hakimiyyət orqanlarının diqqət mərkəzində saxladığı məsələlərdəndir. Ona görə də son illər ekologiyaya, təbiəti mühafizəyə və təbii ehtiyatlardan səmərəli şəkildə istifadəyə dair bir sıra normativ hüquqi aktlar qəbul olunmuş, təbiətin qorunması və sağlamlaşdırılması istiqamətində mühüm praktiki addımlar da atılmışdır. Bütün bunlara baxmayaraq, redaksiyamızın elektron poçtuna göndərilən foto-şəkillərə, daxil olan məlumatlara diqqət yetirdikdə bəlli olur ki, hal-hazırda bənzəri olmayan formada “ekoloji terror” Bərdə şəhəri, S. Zöhrabbəyov küçəsində yeni tikilən hotelin qarşısındakı ərazidə baş verib. Yəni, heç bir halda ekoloji tələblərə əməl olunmadan ərazidə çoxlu sayda iri gövdəli şam ağacları kəsilmiş və həmin sahədə yalnız şam ağaclarının kötük hissələri qalmışdır. Ümumi mənzərəyə diqqət yetirib belə qənaətə gəlmək olar ki, ərazidə iri gövdəli şam ağaclarının kəsilməsi hansısa işbazların maraqlarına cavab verir ki, həmin şəxslər belə bir formada addımlarını atırlar.

Faktdır ki, ağaclar hansısa dövlət əhəmiyyətli layihələr həyata keçirilərkən Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin “Yaşıllıqların götürülməsi qaydası” haqqında təlimata uyğun olaraq, aidiyyatı dövlət qurumlarının rəsmi icazəsi əsasında kəsilə bilər. Bir xatırlamanı yada salq ki, illər öncə Ulu Öndər Heydər Əliyev ağacların qanunsuz kəsilməsi ilə bağlı konkret mövqeyini ortaya qoymuş və o, “Bir ağacı kəsən, sanki mənim bir qolumu kəsir” demişdi. Hətta, həmin vaxtlarda Ümummilli Lider Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin rəhbərliyinə bu məsələ ilə bağlı xüsusi tapşırıqlarını da vermişdi. Vaxtilə ümummilli lider Heydər Əliyev onu da demişdi ki, “Təbiətə zərər vuranlar, ağac kəsənlər, təbiəti çirkləndirənlər, korlayanlar cəmiyyətimizin, hamımızın düşmənidir”. O halda sual oluna bilər ki, görəsən Bərdə şəhəri, S. Zöhrabbəyov küçəsində yeni tikilən hotelin qarşısındakı ərazidə ağacları kütləvi şəkildə kəsənlər, Ümummilli Lider Heydər Əliyevin kəlamlarını unudublarmı ki, onlar olmazın formada “ekoloji terror” törədirlər? Unutmaq olmaz ki, bir ədəd ağac təqribən 30-40 ilə əmələ gəlir və hansısa şəxs həmin ağacı şəxsi məqsədini həyata keçirmək naminə kəsirsə, deməli oksigen mənbəyini də məhv etmiş olur. Məsələnin düşündürücü tərəfi ondan ibarətdir ki, media nümayəndələri yaşıl ağacların kəsilməsi faktlarını ictimailəşdirərkən, yerlərdə bu kimi işlərə cavabdehlik daşıyanlar problemlərin varlığına hansısa formada don geydirməyə çalışırlar. Yəni, həmin şəxslər çalışırlar ki, qol qoyduqları qanunsuzluq əməllərinə görə “sudan quru” çıxmağa çalışsınlar. Yəqin ki, baş verən bu cür qanunsuzluqlara həm Bərdə RİH Aparatı, həm də ərazi üzrə Regional Ekologiya və Təbii Sərvətlər İdarəsi tərəfindən müəyyən “don geydiriləcək”.

Xatırladaq ki, Cinayət Məcəlləsinin 259-cu maddəsi qanunsuz ağac kəsilməsi ilə bağlıdır ki, bu Məcəllənin 259.1-ə əsasən hansısa şəxs ağac və kolların qanunsuz kəsilməsi işlərini həyata keçirərsə, həmin şəxs 5000-7000 manat məbləğində cərimə cəzasına və ya 2 ilədək müddətdə islah işlərinə cəlb oluna bilər. Eyni zamanda həmin şəxsin azadlığı 2 ilədək müddətə məhdudlaşdırıla, yaxud da 2 ilədək müddətə azadlıqdan məhrumetmə cəzasına məhkum oluna bilər. Odur ki, hər bir ağacın qorunması, yaşıllıqların salınması ilk növbədə, hər kəsdən vətəndaşlıq borcu tələb edir. (Atvxeber.az)

Mövzuya qayıdacağıq. Bizi izləyin.

Paytaxtın Həsən bəy Zərdabi küçəsi ilə Akim Abbasov küçəsinin kəsişməsində yerləşən «Üç Tac» (el arasında «Tri korona» kimi tanınır — red.) yaşayış kompleksi «İlin dörd fəsli» şirkəti tərəfindən inşa edilib və Bakı şəhərində ilk yenitikili binalardan hesab olunur. Tikiliş tarixi 2000-ci illərin lap əvvəllərinə təsadüf etsə də, son dövrə qədər həmin yaşayış kompleksinə nə qaz verilib, nə də mülkiyyət haqqında çıxarış. Son vaxtlara qədər binalarda qaz və çıxarış olmadığı üçün, demək olar ki, heç kim evini sata bilmirdi. Aydın məsələdir ki, qazı və çıxarışı olmayan mənzilə alıcılar yaxın durmaq istəmirlər. «Üç tac» yaşayış kompleksinin tikildiyi ərazi bir az narahatlıq yaradır. Kompleksin həyət tərəfinin qarşısı məşhur «qanlı göl»dür. Və həyətdəki meydançadan 5 metr irəlidə uçurum var. İnsanlar təbii fəlakət zamanı bu binaların davam gətirib-gətirməyəcəyi barədə tərəddüd edirlər.

Amma sonda tədricən qaz və “kupça” məsələsinin düzəldiyi deyilir. Di gəlin görək, qaz niyə yox imiş. O binalardan ev almaq istəyənləri heç bu sual düşündürübmü? Bəlkə qazın verilməməsinin başqa, daha dərin problemlə əlaqədardır? O problemin özü həllini tapıbmı?

Məsələ burasındadır ki, son vaxtlara kimi binanın Fövqəladə Hallar Nazirliyi (FHN) tərəfindən təhvil alınmadığı deyilirdi. Kompleksə qaz və mülkiyyət haqda çıxarış verilməməsi bu səbəblə əlaqələndirilirdi. FHN-in Tikintidə Təhlükəsizliyə Nəzarət Dövlət Agentliyindən KİV-ə verdiyi belə bir məlumat dərc olunmuşdu: “Həmin bina FHN-in Tikintidə Təhlükəsizliyə Nəzarət Dövlət Agentliyinin müayinəsindən keçib. Orada çatışmayan cəhətlər ekspertizaya verilib. Müvəqqəti qaz almaq üçün onlar arayışı götürə bilərlər. Qaldı ki, binanın təhvilinə, o bina təhvilə getməyib. Çünki müayinə vaxtı iradlar olub. Onlar aradan qalxmalıdır ki, kompleks təhvilə getsin”.

Təxmin etmək olar ki, sözügedən binalara qaz da müvəqqəti verilib. Nazirlik rəsmiləri «Üç Tac» kompleksinin tikintisində hansı iradların olduğu barədə isə açıqlama vermək istəməyiblər. Bu məqaləmizin qayəsini təşkil edən məsələ də budur ki, yaşayış kompleksində həll olunması heç cür mümkün olmayacaq problem var. Söhbət o problemdən gedir ki, FHN bəlkə də xəbərsizdir və Nazirliyin tikinti şirkətinə tutduğu iradlar sırasında yer almayıb.

Bu günlərdə “Dəryaz” qəzeti redaksiyasına adının çəkilməyini istəməyən keçmiş inşşatçı məlumat verib ki, “Üç tac” yaşayış kompleksinin tikintisində işləyib və şahidi olub ki, kompleksin birinci korpusunun birinci mərtəbəsində qeyri-yaşayış obyektinin geniş zalında layihə üzrə betondan inşa edilməli olan orta dirək qoymaq memarın yadından çıxıb. İş başa çatandan az sonra baxıblar ki, birinci mərtəbənin tavanı çökməyə başlayıb. Gecə ilə ustaları gətiriblər. Domkrat (qaldırıcı vasitə) köməyi ilə yenidən dəmir konstruksiyanın tətbiqi ilə süni dayaq düzəldiblər. Konstruksiyanın boşluqlarını doldurub üstünü də suvaqlayıblar. Bu isə o deməkdir ki, orta ballıq zəlzələ olsa, binanın çökməyəcəyinə zəmanət yoxdur. Çünki illər uzunu konstruksiyanın hazırlandığı dəmir çürüyüb. Üstəgəl, layihə üzrə hazırlanan beton dirəklər titrəyişlər zamanı özü “rəqs etməli” və seysmik dalğaların təsirini “söndürməliydi”. Süni dayaqda isə belə xüsusiyyət yoxdur.

Öyrəndik ki, sözügedən kompleksi inşa edən şirkət mənsublarından biri – Vilayət adlı şəxs hazırda paytaxtın Nərimanov rayonunda Gold Baku Greative Group şirkəti adı ilə hündürmərtəbəli bina inşa etməkdədir. Onunla zəngləşib məsələyə münasibətini öyrənməyə çalışdıq. Gözlədiyimiz kimi, təkzib etdi və bildirdi ki, binalar 20 ildir orda dayanıb. Həmçinin qeyd etdi ki, “siz jurnalistsiniz, mühəndis deyilsiniz”. Əlavə etdi ki, onunla Nərimanovdakı ofisində görüşüb fikir mübadiləsi apara bilərik, bütün suallarımıza cavab verməyə hazırdır. Ünvana çatdığımızda ilk əvvəl Vilayət bəyin yerində olmadığını eşitdik. Özünə zəng vurub gəldiyimizi dedikdə, göz həkiminin yanında olduğunu dedi və gözləməyimizi tapşırdı. Təxminən bir saata kimi gözləyəndən sonra növbəti zəngimizə cavab vermədi. Sonra ona məlum olmayan başqa nömrədən zəng etdik. Dəstəyi başqa adam götürdü. Nə istədiyimizi soruşdu. Vilayət bəy tərəfindən dəvət olunduğumuzu dedik. Bildirdi ki, guya Vilayət bəyin telefonu dünəndən ondadır. Biz həmin şəxsin açıq-aşkar yalan danışdığını bilsək də, geri durmadıq. Etiraf etməli oldu ki, hər ikisi – o da, Vilayət bəy də ofisdədirlər, yuxarı – ikinci mərtəbəyə qalxmağımızı tapşırdı. Həmin şəxs (bəlkə də Vilayət bəyin biznes şəriki) elə ilk görünüşündən lovğa, təkəbbürlü adam təsiri bağışladı. Bizi Vilayət müəllimin kabinetinə müşayiət elədi. Özümüzü təqdim elədik. Vilayət bəyin istəyi ilə jurnalist vəsiqəmizi masanın üstünə qoyduq ki, tanış olsunlar. İlk baxışda ehmal, səmimi adam təəssüratı bağışlayan Vilayət bəylə elə söhbətə yeni başlamışdıq ki, şəriki müdaxilə edib bildirdi ki, şirkət “Üç tac” yaşayış kompleksini deyil, onun həndəvərindəki binaları tikib, guya ünvanı səhv gəlmişik. Biz bir daha xatırlatdıq ki, Vilayət bəy haqqqında söz açdığımız binaları məhz işlədiyi şirkətin inşa etdiyini etiraf edib. Vilayət bəy də susmaqla razılığını bildirdi. Elə bu vaxt kabinetə pəzəvəng cüssəli, qarayanız bir kişi daxil oldu. Vilayət bəy onu şirkətin arxitektoru kimi təqdim etdi. Hərçənd, həmin adam özünü elə ilk andan bizim suallarımızı cavablandırmağa hazır olan arxitektor kimi deyil, sanki bir “reket” kimi aparmağa başladı: “Mən Mətbuat Şurasının üzvüyəm, sizi “qara siyahı”ya saldıracam…” Ona izah etməyə çalışdıq ki, sualımıza cavab axtarmağa gəlmişik, Mətbuat Şurasının bu məsələyə dəxli yoxdur. İkinci addımında həmin şəxs adının Hidayət Əsgərov olduğunu, özününsə “Adiloğlu” Nəşriyyatının direktoru olduğunu, həm də tikinti şirkətində arxitektor işlədiyini dedi. Biz haqqında eşitdiyimiz məşhur naşir Hidayət Əsgərovun belə “razborkalara” gedə bilməyəcəyi qənaətindəydik. Üçüncü adddımında isə “naşir-memar-reket” bütün hədləri aşaraq jurnalist vəsiqəmizi götürüb qonşu otağa qaçdı və sənədlərin şəklini telefonla çəkməyə çalışdı. Səs-küyə şirkətin daha bir neçə əməkdaşı tökülüşüb gəldilər. Bu arada katibə də özünü haraya yetirib son nöqtəni qoydu, O bildirdi ki, biz, o binanı 20 ildir təhvil vermişik.» İki nəfər bizim on nəfərə qarşı durduğu həmin situasiyada onların hər cür mərdimazar ssenariyə hazır olduqlarını müşahidə edib polisin “102” qaynar xəttinə zəng vuracağımızı bildirdik. Yalnız bu xəbərdarlığımızdan sonra vəsiqəmizi özümüzə qaytardılar, həmçinin hədə-qorxu gəlməkdə davam etdilər.

Xatırlatmağa dəyər ki, “İlin Dörd Fəsli” tikinti şirkəti istehsal fəaliyyətinə 1998- cı ildə başlayıb. O, çoxmənzilli və fərdi yaşayış evlərinin, müxtəlif təyinatlı obyektlərin tikintisində, eləcə də obyektlərin təmiri, interyer dizaynı, landşaft layihələşdirilməsi xidmətləri sahəsində ixtisaslaşmışdır. “İlin Dörd Fəsli» MMC-dən yuxarı instansiyalara indiyədək çoxsaylı şikayətlər ünvanlanıb. Həmin şikayətlərin də bir çoxu mətbuatda dərc olunub. Məsələn, Abşeron rayonu Masazır qəsəbəsində yerləşən «Yeni Bakı» Yaşayış Kompleksinin sakinləri bildirirlər ki, şirkət şəhərcikdə qanunsuz olaraq qurduğu komendant sistemi vasitəsi ilə hər ay sakinlərdən vəsait toplayır. İstədikləri məbləği ödəməkdən imtina edənlərin mənzilinə elektrik verilməsi tikinti şirkəti tərəfindən dayandırılır. Yığılan kommunal ödənişlər müqabilində qəbz adı altında VÖEN-siz kağız parçaları verilir. Yığdıqları pulları hara, necə xərclədikləri barədə hesabat vermirlər. Mənzil alarkən sakinlərdən qaz, işıq və su sayğacları üçün əlavə olaraq 700 manat vəsait tələb edilib.

Bütün bunlar azmış kimi bir müddət əvvəl söz yayıldı ki, “İlin Dörd Fəsli” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətnin (MMC) adı və təşkilati-hüquqi forması dəyişdirilib. Gah deyirlər “İDF-Mənzil Servis” Mənzil Tikinti Kooperativi olub, gah da deyirlər “Avropa-servis” MTK olub. Sakinlər bu dəyişiklikləri şirkətin vergidən yayınmaq üçün çıxardığı “ayının min oyunu” hesab edirlər. Çünki MMC kimi mənzil satışında dövlət büdcəsinə müəyyən məbləğdə vergi köçürülməlidir, ancaq MTK-da bu öhdəlik yoxdur. Həmçinin bildirilir ki, şirkət rəhbərliyi sakinlərə girov saxladığı eskiz lahiyə və protokoldan çıxarış vermək lazım gələndə onlardan qanunsuz ödənişlər tələb edir. Yaşayış massivlərində telefon, televiziya, internet kimi xidmətlər də şirkətin monopoliyasındadır. Digər provayderləri şəhərciyə yaxın buraxmırlar. Sakinlərə deyirlər ki, bizim burada qalıb sizə xidmət göstərməyimiz üçün müqaviləyə imza atmasanız, sənədlərinizi verməyəcəyik.

O da bildirilir ki, tikinti şirkəti narazılıq edən sakinlərin müdafiəsinə qalxan hüquqşünasları da öz tərəfinə çəkib işlədir.

Odur ki, “Dəryaz” qəzeti olaraq, üzümüzü aidiyyati qurumlara — hüquq-mühafizə və cinayət təqibi orqanlarına, Fövqəladə Hallar Nazirliyinə tutub xahiş edirik: Məqalədə ehtiva olunan məlumat üzrə xüsusi komissiya təşkil edib yoxlama aparılsın, “Üç tac” yaşayış kompleksinin inşaatında buraxılmış və sakinlərin həyatına təhlükə vəd edən səhvlər müəyyənləşdirilsin, onlara yol vermiş vəzifəli şəxslər məsuliyyətə cəlb olunsun, lazım gəldiyi təqdirdə sakinlərin təxliyyəsi təmin edilsin.

P.S. Qeyd edək ki, “İlin Dörd Fəsli” Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyətnin indiki sədri Elşən Musayevdir. Biz onunla əlaqə saxlamaq üçün instaqramda yerləşdirdiyi 050)-224-40-60 nömrəli mobil telefona zəng vurub qarşı tərəfin də mövqeyini öyrənmək istədik. Özünü şirkətin mühasibi Ağaşirin kimi təqdim edən şəxs bildirdi ki, «bilirsiniz bina nə vaxt tikilib? Ondan sonra Bakıda zəlzələ də olub. İndiyə kimi bina dağılmayıbsa indi də, dağılmaz. Mən Vilayət adda adam tanımıram, boş- boş şeylərə görə də vaxtımı alırsınız.

Məqalədə adları keçən şəxslərin də, mövqüyini dərc etməyə hazırıq.

Mövzunu davam etdirəcəyik
Deryaz.az

«Təzadlar» bu mövzuya bir dəfə 2017-ci ildə, sonralar isə düz 2 il əvvəl- 2021-ci ilin avqustunda toxunmuşdu. Söhbət 2014-cü ildə Prezident Sərəncamı ilə dövlət büdcəsindən təmizlənməsinə 2 milyon manat (həmin illərin kursu ilə təxminən 2,3 milyon dollar) vəsait ayrılmış Zığ gölünün ətrafında gedən sövdələşmələr və ya danışıqlardan, mənasız müzakirələrdən gedir.

***

Əslində, bu mövzuya yenidən toxunmağımıza səbəb Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin yenidən bu məsələyə qayıtmasıdır. Axı yadımdadır ki, Zığ gölünə hələ 2014-cü ildə Prezident Sərəncamı ilə 2 milyon manat pul ayrılmışdı və Suraxanı rayon İcra Hakimiyyətinin illik hesabatında gölün artıq tərtəmiz olduğu, ətrafının yaşıllaşdırıldığı, bir sözlə, xalqın istifadəsinə verildiyi bildirilirdi.

Bəs indi bu nə məsələdir? «Təzadlar»ın əməkdaşları Suraxanı RİH-nin həmin hesabatına istinad edib kameralarla Zığ gölünün pişvazına çıxmışdır… Gördüklərimiz bizi məyyus etdi. Gölün «qanı qara» idi, üzü kimi. Çünki suyun üzündə qapqara mazut və kanalizasiya sularının çirkabı üzürdü, qaz-ördək, qağayı, yaxud çöl qazları, durnalar… yox…

***

Nə isə. Keçək mətləbə: bu günlərdə isə ekologiya və təbii sərvətlər nazirin müavini Vüqar Kərimov “Xəzər Xəbər”ə Zığ gölünün son durumu ilə bağlı məlumat verirdi. Deyirdi ki, ətraf ərazilərdən axıdılan çirkab suları göldə ekoloji vəziyyəti tamamilə korlayıb. Vüqar Kərimovun sözlərinə görə, çirkəlnməyə məruz qalan gölün reabilitasiyası 2021-ci ildə Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinə tapşırılıb. Nazir müavini onu qeyd edirdi ki, aiddiyəti qurum tərəfindən gölə axıdılan çirkab sularının qarşsısını almaq üçün layihə hazırlanır. Sitat: «…gölün ekoloji vəziyyətinin yaxşılaşdırılması üçün nazirlik tərəfindən layihənin hazırlanması yekunlaşıb. Ümumilikdə 291 hektar ərazidə bərpa işlərinin aparılması nəzərdə tutulub. Layihənin icrası dövlət investisiya, dövlət özəl əməkdaşlığı və nazirliyin öz hesabına həyata keçiriləcək. Ərazidə müxtəlif təyinatlı obyektlərin tikintisi də planlaşdırılır… Gölün sahəsinin 40 hektara qədər kiçildilməsi orada işlərin daha rahat görülməsinə imkan yaradacaq…» və s.

2 milyon manatın qeyb olduğu göldə «qaz vurub qazan doldurma» yarışı, yoxsa…

Qayıdıram 9 il geriyə: 15 oktyabr 2014-cü il. Prezident İlham Əliyev Böyükşor və Zığ gölləri ilə bağlı FƏRMAN imzalayır. Dövlət başçısı "Böyükşor gölünün ekoloji vəziyyətinin yaxşılaşdırılması, mühafizəsi və istifadəsi sahəsində əlavə tədbirlər haqqında" 26 dekabr 2013-cü il tarixli fərmanında və "Zığ gölünün ekoloji vəziyyətinin yaxşılaşdırılması, mühafizəsi və ondan istifadə sahəsində əlavə tədbirlər haqqında" 15 oktyabr 2014-cü il tarixli sərəncamında dəyişiklik edir. Fərmana əsasən, adları çəkilən göllərlə bağlı səlahiyyətlər İqtisadiyyat Nazirliyindən alınaraq Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinə verilir. İqtisadiyyat Nazirliyi göllərə aid bütün sənədləri və məlumatları bir ay müddətində Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinə təhvil verməli, Nazirlər Kabineti isə bu fərmandan irəli gələn məsələləri həll etməli idi...

Bakı Dövlət Universiteti alimlərinin də Zığ gölünə gözü düşüb və…

Mən hələ onu demirəm ki, Bakı Dövlət Universitetinin (BDU) Ekologiya və torpaqşünaslıq fakültəsinin Ekoloji kimya kafedrasında Zığ gölünün ekoloji vəziyyətini və ətraf mühitə təsirini öyrənmək üçün tədqiqat işi də aparılıb. Tədqiqat Ekoloji kimya kafedrasının dosenti Təranə Əliyevanın “Abşeron göllərinin ekoloji-kimyəvi göstəricilərinin tədqiqi və iqlim dəyişmələri fonunda onların dəyişmə dinamikasının proqnozlaşdırılması” mövzusunda dissertasiya işi əsasında həyata keçirilib. Zığ gölünün ərazisindən götürülmüş nümunələrin (göl suyu, dib çöküntüsü, çirkab suları, torpaq) fiziki-kimyəvi parametrləri, xüsusilə ağır metalların və üzvi çirkləndiricilərin yol verilən miqdarı ilə analiz nəticəsində əldə olunan miqdarı müqayisəli təhlil olunub. Mediada yayımlanmış məlumatdan sitat: «…Tədqiqatın əsas məqsədi Zığ gölü və ətraf əraziləri ekoloji cəhətdən təhlükəsiz əraziyə çevirməkdir. Hazırda Zığ gölünün bərpası üzrə layihələndirmə işləri aparılır. Daha sonra gölün suyunun təmizlənməsinə başlanılacaq. Gölün ekoloji bərpası layihəsi iki mərhələdə həyata keçiriləcək. Eyni zamanda yüz ildən artıq müddətdə göl dibinə yığılmış çirkli çöküntülərin çıxarılması və zərərsizləşdirilməsi işləri görüləcək. Tədqiqatın nəticələri Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinə təqdim olunacaq və Zığ gölü də daxil olmaqla digər Abşeron göllərinin təmizlənməsi və bərpasında istifadə ediləcək….».

Zığ gölünün ətrafı abadlaşdırılır???

Bu məlumat isə lap maraqlıdır. Belə ki, bir müddət əvvəl (2023-cü ildə) yenə də mediada belə bir məlumat yayıldı ki, «Xətai rayonunda yerləşən Zığ gölü və ətrafı abadlaşdırılır. Əhalinin istirahəti üçün 300 hektara yaxın ərazidə infrastruktur qurulacaq. Bu haqda bu gün, 1 mart tarixində məlumat verilib. Bir neçə ay əvvəl Zığ gölü ərazisində antisanitar bir vəziyyət hökm sürürdü. Hazırda təxliyə kanalı açılıb və gölün Xəzər dənizi ilə əlaqəsi bərpa edilib, ərazidəki antisanitar vəziyyət isə tam şəkildə təmizlənib. Gölün ekoloji vəziyyətinin yaxşılaşdırılması, mühafizəsi və ərazinin abadlaşdırılması üçün ölkə başçısının sərəncamı ilə işlər Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinə həvalə edilib. Gölün təmizlənməsi üçün ərazidə xaricdən alınan xüsusi qurğular quraşdırılır. Təqribən 110 hektara yaxın su hövzəsinin suyunun texniki su səviyyəsinə çatdırılması, orada olan ağır metalların xüsusi reagent və avadanlıq vasitəsilə təmizlənməsi, bundan əlavə, Zığ gölünün ətrafında uzun illər toplanıb qalmış tullantıların təmizlənməsi, torpağın əvvəlki vəziyyətə qaytarılması, əkinə yararlı vəziyyətə salınması nəzərdə tutulub. Göl və mühafizə zonası tam təmizləndikdən sonra əhalinin asudə vaxtını səmərəli keçirməsi üçün burada lazımi şərait yaradılacaq…».

Gölün indiki real vəziyyətini gördüyümüzdən isə adam bunları oxuduqca az qalır havalansın…

Yuxarıdakı xəbəri oxuyan kimi gölün ətrafında yaşayan sakinlər ora axışıblar, yazılanların doğru olduğunu gözləri ilə görməyə tələsiblər. Amma…

***

Dövlət Ekoloji Ekspertiza Agentliyi idarə heyətinin sədri Mirsalam Qənbərov daha uzağa gedərək mediaya deyir: «…Abşeron yarımadasında 9 əsas göl var. Böyükşor gölü kimi, Zığ gölündə də məqsəd qurudulma yox, sağlamlaşdırılma olmalıdır… Hədəf gölləri o çırkab mənbəyindən xilas etməkdir. Düşünürük ki, bizim həyata keçirdiyimiz reabilitasiya tədbirləri nəticəsində gölün bərpası ətrafında yaxşı ekoloji infrastruktura layiq mənzərə yaradılacaq”.

Cənab Qənbərovun xəbəri yoxdur ki, Zığ gölünə 2014-cü ildə 2 milyon pul ayrılıb və göl artıq «tərtəmizdir, ətrafı yaşıllıqlara qərq olub» və s.

***

11 May 2022-ci ildə isə rəsmi mətbuatda belə bir məlumat yayımlandı ki, Zığ gölünün təmizlənməsi məqsədilə ərazidə inşa edilən qurğunun mart-aprel aylarında tam işə düşməsi hədəflənir…». Üstündən 1 il 5 ay ötüb, amma və lakin!

***

2018-ci ilin mart ayında isə “Təmiz Şəhər” ASC-nin İdarə Heyətinin sədri Etibar Abbasov KİV-ə bildirir ki, neft və tullantılarla çirklənən Zığ gölünün ətrafı tamamilə abadlaşdırılacaq və həmin ərazidə əyləncə mərkəzi, istirahət kompleksi yaradılması da gündəmə gələ bilər: «Bu proses payızda (yəni, guya artıq 5 ildir bitib.Red.) bitəcək və daha sonra gölün suyunun təmizlənməsinə başlanılacaq…».

***

İndi isə Zığ gölü ətrafında rəsmilərin yuxarıda qeyd edilən yanlış informasiya paylaşımlarına son qoymaq və yaddaşları itiləmək üçün Prezidentin 15 oktyabr 2014-cü il tarixli «Zığ gölünün ekoloji vəziyyətinin yaxşılaşdırılması, mühafizəsi və ondan istifadə sahəsində əlavə tədbirlər haqqında» olan Sərəncamını olduğu kimi təqdim etməyə məcburuq. 9 il əvvəl imzalanmış həmin Sərəncamda deyilirdi: «Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 32-ci bəndini rəhbər tutaraq, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2014-cü il 17 yanvar tarixli 232 nömrəli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş "2014-2016-cı illərdə Bakı şəhərinin və onun qəsəbələrinin sosial-iqtisadi inkişafına dair Dövlət Proqramı"nın həyata keçirilməsi üzrə Tədbirlər Planının 1.4-cü bəndinin icrası, habelə Bakı şəhəri ərazisində yerləşən Zığ gölünün bərpası, mühafizəsi və ondan istifadə sahəsində idarəetmənin təkmilləşdirilməsi məqsədi ilə qərara alıram:

Zığ gölündən (irəlidə - Göl) istifadə və onun mühafizəsi sahəsində idarəetmə Azərbaycan Respublikasının Ekologiya və Təbii Sərvətlərvə SənayeNazirliyinə həvalə edilsin.
Azərbaycan Respublikasının Ekologiya və Təbii Sərvətlərvə SənayeNazirliyi:
2.1. Gölün (onun mühafizə zonasının) bərpasını (o cümlədən Gölün (onun mühafizə zonasının) istehsalat və məişət tullantılarından təmizlənməsini), mühafizəsini, ekoloji vəziyyətinin yaxşılaşdırılmasını və gələcəkdə ondan səmərəli istifadəni təmin etsin, habelə Gölün qorunub saxlanmasına nəzarəti həyata keçirsin;

2.2. bu Sərəncamın 3-cü və 4-cü hissələrində nəzərdə tutulmuş işlərin idarə olunmasını təmin etsin;

2.3. bu Sərəncamdan irəli gələn digər məsələləri həll etsin.

"Azərsu" Açıq Səhmdar Cəmiyyəti və Azərbaycan Respublikasının Dövlət Neft Şirkəti Gölə (onun mühafizə zonasına) tullantı sularının təmizlənmədən axıdılmasının qarşısını almaq üçün zəruri tədbirlər görsünlər.
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti Gölə (onun mühafizə zonasına) istehsalat və məişət tullantıları atılmasının, Göl səthinin kiçilməsinə səbəb olan kənardan torpaq gətirilib yayılmasının qarşısının alınmasını təmin etsin.
Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti:
5.1. üç ay müddətində Gölün (onun mühafizə zonasının) hüdudlarını dəqiqləşdirsin;

5.2. Azərbaycan Respublikası Ekologiya və Təbii Sərvətlər və Sənaye Nazirliyinin əsaslandırılmış hesablamalarına uyğun olaraq, bu Sərəncamın 2.1-ci bəndində və 3-cü hissəsində nəzərdə tutulmuş işlərin maliyyələşdirilməsini təmin etsin;

5.3. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin aktlarının bu Sərəncama uyğunlaşdırılması ilə bağlı təkliflərini üç ay müddətində hazırlayıb Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə təqdim etsin;

5.4. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin normativ hüquqi aktlarının bu Sərəncama uyğunlaşdırılmasını üç ay müddətində təmin edib Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə məlumat versin;

5.5. mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının normativ hüquqi aktlarının bu Sərəncama uyğunlaşdırılmasını nəzarətdə saxlasın və bunun icrası barədə beş ay müddətində Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə məlumat versin;

5.6. bu Sərəncamdan irəli gələn digər məsələləri həll etsin.

Azərbaycan Respublikasının Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi Gölə aid bütün sənədləri və digər məlumatları bir ay müddətində Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat və Sənaye Nazirliyinə təhvil versin.
Azərbaycan Respublikasının Ədliyyə Nazirliyi mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının normativ hüquqi aktlarının və normativ xarakterli aktların bu Sərəncama uyğunlaşdırılmasını təmin edib Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinə məlumat versin.
İlham ƏLİYEV,

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

Bakı şəhəri, 15 oktyabr 2014-cü il, № 774».

Zığ gölünün bəxti açılır və Prezident səxavətlə 2 milyon manat vəsait ayırır...

(Davamı var) //tezadlar.az//

Neçə müddətdir ki, ölkənin QHT sektorunda bir təlatüm müşahidə olunmaqdadır. Əsasən Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin Müşahidə Şurasının sədri Azay Quliyevin ünvanına səslənən ittihamlarla müşaiyət olunan bu proses müəyyən bir dönəmlik səngimiş kimi göründü. DİA.AZ bildirir ki, amma son açıqlamasında "Heç bır məsələ sakitləşməyib" deyən İctimai Siyasi Proseslər və Beynəlxalq Araşdırmalar Mərkəzinin (İSBAM) sədri Samir Adıgözəlli olduqca ağır ittihamlar səsləndirməklə sözügedən prosesi yenidən canlandırmış olub.

"Cəmiyyətdən, dövlətdən, prezidentdən gizlədilən həqiqətləri bır-bır üstünün açılmasına çalışacağam" deyən İSBAM sədri eyni zamanda hüquq-mühafizə orqanlarını da açıqladığı faktların araşdırılmasına dəvət edir.

DİA.AZ Samir Adıgözəllinin növbəti ittiham dolu açıqlamasını təqdim edir:

"Atalar yaxşı deyib ki, utanmasan oynamağa nə var ki?
Biz demək olar ki, hər gün QHT Agentliyi ilə bağlı müxtəlif QHT sədrləri, eləcə də mən konkret faktlar səsləndirir, bu qurumdakı özbaşınalığı, nəzarətsizliyi, qanunsuzluğu, korrupsiya faktlarını açıb ortaya qoyuruq.
Hər biri ilə bağlı bir nümunə göstərməyim kifayətdir:
1. Qanunsuzluq – 1 QHT-yə 2 dəfə irihəcmli qrant vermək (halbuki qaydalara görə qadağandır),
2. Korrupsiya faktları – icraçı direktora yaxın olan bir neçə QHT-yə yüksək məbləğli qrantın Müşahidə Şurasının qərarı olmadan ayrılması (məndə dəqiq fakt var, hətta PA-nın xəbəri də yoxdur). Neçə dəfə səsləndirsəm də bir nəfər PA-dan gəlib soruşmur ki, ver o faktı baxaq. Hətta müqavilələri belə həmin QHT-lərdən əldən etmişəm,
3. Siyasi dələduzluq – Şuşada guya “Heydər Əliyevin Şuşa sevgisi” tədbirinin keçirildiyinə dair rəsmi sənədlər olduğu halda, İqtisadiyyat Nazirliyini aldadaraq həmin vəsaitin mənimsənilməsi. Bunu başqa adla mənimsəsəydiniz bəlkə susmaq olardı ki, ehtiyacınız var. Amma Ulu Öndərin adından belə dələduzluq Cənab Prezidentə xəyanətdir. Bu məsələni Cənab Prezidentdən gizlətsələr də bir vicdanlı adam tapılacaq ki, bu barədə məlumatı çatdırsın.
4. Nəzarətsizlik və özbaşınalıq – ofisdə suşi, pamada və krem reklamları çəkən kim, kofe falına baxan kim və s.
5. Trolluq – heç olmasa özünüzü müdafiə etməyə elə şəxslər seçin ki, bu hakimiyyətə müxalif şəxslər olmasın. Bununla bağlı da faktlar kifayət qədərdi. Sadəcə sizə nəzarət edən olsaydı, çoxdan yola salardılar.
Bu gün Aygün Əliyeva ciddi şəkildə qorunur, onunla bağlı neqativ heç bir informasiyanın yuxarı ötürülməsinə imkan verilmir, hətta ölkə rəhbərliyinə Agentlikdə baş verən neqativ hallar düzgün çatdırılmır.
Kimin arxası varsa onlar həmişə qorunur, bunun artıq şərhə ehtiyacı yoxdur.
Bütün bunları təsadüfi yada salmadım. Bu qədər iradlar bildirilməsinə baxmayaraq, Agentliyin fəaliyyətində irəliləyiş yoxdur.
Qrant elanının hazırlanması və verilməsini hələ də QHT sektorunda inqilabi dəyişiklik kimi cəmiyyətə sırayırlar.
Amma QHT Agentliyi (bundan sonra Qadın Komitəsi yanında QHT Agentliyi) bir az öz Nizamnaməsinə diqqət yetirsə vətəndaş cəmiyyətinə faydalı ola bilər.
Xatırlatmaq istəyirəm ki, Agentliyin Nizamnaməsinin 2.1-ci bəndində aşağıdakı fəaliyyət istiqamətləri göstərilib:
2.1.1. müvafiq sahənin inkişafını təmin etmək;
2.1.2. müvafiq sahədə dövlət siyasətinin formalaşdırılmasında və həyata keçirilməsində iştirak etmək;
2.1.3. dövlət-özəl və qeyri-hökumət təşkilatları arasında əməkdaşlıq mexanizmlərini inkişaf etdirmək və təşviq etmək;
2.1.4. dövlət və cəmiyyət üçün əhəmiyyət kəsb edən məsələlərə dair qeyri-hökumət təşkilatlarının irəli sürdükləri layihələrin mövzularını qiymətləndirmək və onlara dair rəy vermək;
2.1.5. qeyri-hökumət təşkilatlarının ictimai nəzarət sahəsində fəaliyyətini təşviq etmək;
2.1.6. qeyri-hökumət təşkilatlarının beynəlxalq əməkdaşlıq əlaqələrini inkişaf etdirmək;
2.1.7. dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına ayrılan qrantlardan qeyri-hökumət təşkilatları tərəfindən təyinatı üzrə istifadə olunmasına nəzarətin həyata keçirilməsində iştirak etmək;
2.1.8. qeyri-hökumət təşkilatlarına məlumatlandırma, konsultativ, metodiki, maliyyə yardımı göstərmək.
Qrant vermək, məlumatlandırma sessiyası keçirməkdən başqa nə iş görülür?
Bir QHT-nin özəl sektordan maliyyə alması üçün hansı işləri görmüsüz? Rəhbərliyə həmin yerdə boş hesabat verirsiniz?
QHT-lərin beynəlxalq əlaqələrini inkişaf etdirmək məsələ isə lap gülməlidir. Bunlar hələ öz əlaqələrini qura bilmir, o da qalsın QHT-lərin beynəlxalq əlaqələrini.
Heç olmasa Türkiyədən, Qazaxıstandan, ən pis halda Özbəkistandan ekspertlər dəvət edin sizə beynəlxalq əlaqələr qurmaqda, QHT-lərə necə dövlət dəstəyi həyata keçirməkdə təcrübə öyrətsinlər.
Çox məsələyə toxunmaq olar, amma bunları dedikcə kimlərsə prinsipə düşüb sizi daha çox öz çətirinin altına alır".

Məsələ ilə bağlı dia.az olaraq bütün maraqlı tərəfləri dinləməyə hazırıq...

Zəngilan şəhərinin işğaldan azad edilməsinin 3 ili tamam olur.

Azərbaycan Ordusunun 2020-ci il sentyabrın 27-də başladığı əks-hücum nəticəsində Zəngilan şəhəri 2020-ci il oktyabrın 20-də erməni işğalından azad edilib.

Azərbaycan Ordusu sentyabrın 27-dən başlayan döyüş əməliyyatlarının miqyasını genişləndirərək, döyüşlərin 24-cü günü Zəngilan rayonunun ərazisinə daxil olub. Düşməni sıxışdıraraq geri çəkilməyə məcbur edən ordumuz oktyabrın 20-də Zəngilan rayonunun bir neçə yaşayış məntəqəsini işğaldan qurtarıb.

Azərbaycan Ordusunun Zəngilan rayonunun yaşayış məntəqələrini işğaldan azad etməyə başlaması barədə xəbəri Prezident, Ali Baş Komandan İlham Əliyev xalqa müraciətində bəyan edib.

Prezident İlham Əliyev müraciətində oktyabrın 20-də Füzuli rayonunun Dördçinar, Kürdlər, Yuxarı Əbdürrəhmanlı, Qarğabazar, Aşağı Veysəlli, Yuxarı Aybasanlı, Cəbrayıl rayonunun Safarşa, Həsənqaydı, Fuğanlı, İmambağı, Daş Veysəlli, Ağtəpə, Yarəhmədli, Xocavənd rayonunun Ağcakənd, Mülküdərə, Daşbaşı, Günəşli (Günəşli kəndinin keçmiş adı Noraşen olub), Vəng kəndlərinin (Dövlət başçısı həmin müraciətində Vəng kəndinə Çinarlı adı verdiyini açıqlayıb) işğaldan azad edildiyini bildirib.

Dövlət başçısı daha sonra şanlı Azərbaycan Ordusunun Zəngilan rayonu ərazisinə də daxil olduğunu, yaşayış məntəqələrini azad etdiyini vurğulayıb. Prezident İlham Əliyev Zəngilan rayonunun Havalı, Zərnəli, Məmmədbəyli, Həkəri, Şərifan, Muğanlı kəndlərinin və Zəngilan şəhərinin işğaldan azad olunduğunu elan edib.

Azərbaycan Ordusu Ermənistan ordusunu Zəngilanda da ağır məğlubiyyətə uğradaraq, xeyli canlı qüvvəsini və texnikasını sıradan çıxarıb.

Zəngilan rayonunun işğaldan azad edilməsi ilə Azərbaycan Ordusu Ermənistanla sərhədə çıxıb.

Azərbaycan Respublikasında “Zəngilanın azad olunmasına görə” medalı təsis olunub.

Prezident İlham Əliyevin Sərəncamı ilə Zəngilan rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarında iştirak edərək şəxsi igidlik və şücaət göstərmiş hərbi qulluqçular “Zəngilanın azad olunmasına görə” medalı ilə təltif olunub.

Prezident İlham Əliyevin bu il imzaladığı Sərəncamla 20 oktyabr – Zəngilan şəhəri günü kimi təsis edilib.

Xatırladaq ki, Zəngilan rayonu 1993-cü il oktyabrın 29-da Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilmişdi. Ermənilər işğal müddətində Zəngilan şəhərini və rayonun kəndlərini dağıdıb, dini, tarixi, mədəni abidələri, qəbiristanlıqları məhv edib.

İşğalçılar Zəngilanın zəngin təbiətinə qarşı da ekoloji terror törədib, rayon ərazisindəki təbii yataqlar vəhşicəsinə istismar edilib, “Bəsitçay” dövlət təbiət qoruğunda nadir Şərq çinarları qırılıb, yandırılıb.

Ermənistandakı Qacaran mis-molibden və Qafan filizsaflaşdırma kombinatlarının tərkibində ağır metallar, fenol, və radioaktiv maddələrin miqdarı normadan min dəfələrlə çox olan tullantı suları Zəngilandan keçərək Araz çayına tökülən Oxçuçayı çirkləndirib. Nəticədə təbiətə, ətraf mühiti ciddi ziyan dəyib, çaydakı nadir balıq növləri məhv olub.

Ermənistan tərəfindən Oxçuçayın ağır formada çirkləndirilməsi böyük ekoloji terror kimi qiymətləndirilir.

Azərbaycan mediasında yayılan məlumatlara əsasən, tezliklə İranda Zəngəzur dəhlizi layihəsi ilə əlaqədar “3+3” formatında (Azərbaycan, Türkiyə, Rusiya, İran, Gürcüstan və Ermənistan) görüş keçiriləcək.

Müzakirələrin xarici işlər nazirləri səviyyəsində baş tutacağı gözlənilir. Gürcüstan tərəfi müzakirələrə qatılmaqda tərəddüd göstərə bilər. Hərçənd ki, regiondakı təhdidlərin aradan qaldırılması üçün səmərəli platforma olan “3+3” formatı Gürcüstana da fayda verə bilər.

Buna görə də, əsasən, Türkiyə və Azərbaycanın rəsmi Tbilisini razı salmağa çalışdığını söyləmək olar.

İnformasiyaya əsasən, Ermənistan görüşdə iştiraka razılıq verib. Bu məlumat bir neçə cəhətdən diqqət çəkir.

Birincisi, Ermənistanın baş naziri Avropa Parlamentində hər nə qədər sülhə dair qeyri-müəyyən ritorika ilə çıxış etsə də, onun müəyyən mənada yola gəldiyi də görünür. Bu yolagəlmə prosesi Azərbaycanın regionda reallıq yarada bilmək qabiliyyətinə, üstəgəl tərəfdaşları ilə düzgün işləyə bilmək bacarıqlarının doğurduğu nəticələrə əlacsız vəziyyətdə verilən reaksiyadır.

Ermənistan məcburdur ki, regional əməkdaşlıq platforması axtarsın, çünki onun perspektiv üçün suverenliyi və müstəqilliyi sual altına düşür.

İkincisi, məsələnin qaranlıq tərəfi Paşinyanın Strasburqda ənənəvi erməni təbliğatı ilə çıxış etməsinin ardından İrandakı görüşə razılıq verməsidir. Bu, balansı qorumaq aktı deyil, əksinə, eyni anda bir neçə stulda əyləşmək deməkdir.

Belə tərz təzadlar kompleksidir, hərçənd ki, Paşinyanın başqa çarəsi də yoxdur. Baş tuta biləcək görüşün Azərbaycan-İran münasibətlərinin yaxşılaşması baxımından da əhəmiyyəti var.

Bu, regiondakı problemlərin regiondan kənar qüvvələr olmadan həlli üçün zəmin yaradır. ABŞ və Avropa İttifaqı bu reallıqları nəzərə almalıdır, hətta qəbul etməlidir. Əks təqdirdə, onlar gizli gündəliklə fəaliyyət göstərsələr, region çalxalana bilər, hərçənd, nə ABŞ, nə Avropa İttifaqı, nə də Ermənistan Bakıya əks gedəcək həmlələrdən qazanclı çıxacaq.
Avropa İttifaqının ayrıca proqramı, bəlkə də, Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərinin tənzimlənməsində nisbi ədalətli elementlərə malikdir.

Ancaq Aİ-nin güc kimi lokomotivi Fransa prosesə müdaxilə edir, Almaniya erməni təbliğatının havasına oynayır.

Bununla da onlar Bakı-İrəvan sülh proqramını sabotaj etməyə çalışırlar. Bu məsələlər Aİ-nin özünün nüfuzuna xələl yetirir, lakin hesab etmək olmaz ki, Azərbaycanla Aİ bir-birilə münasibətlərinə xələl gətirməkdə maraqlıdırlar.

Ümumilikdə “3+3” formatında mümkün görüşün keçirilməsi və ya buna dair informasiyalar:

- Azərbaycan-Ermənistan sülh proqramı ilə əlaqədar pozitiv siqnalların verildiyi deməkdir;

- Azərbaycan və Türkiyə strateji müttəfiqliyi fonunda Rusiya, Türkiyə və İranın regional oyunçular kimi birgə sövdələşməsinin əlamətlərini qeyd edir;

- Zəngəzur dəhlizinin açılması ilə əlaqədar region dövlətlərinin konseptual olaraq razılığa gəlmək ehtimalını yüksəldir.

“Aviasiya sahəsində biletlər hava şirkətləri tərəfindən dəyişdirilə bilər. Bəzi hallarda qiymətlər iki dəfəyə yaxın dəyişir. Biletlərin qiymətində hər mil üzrə hər oturacağın uçuş qiyməti nəzərə alınır”. Milli Məclisin İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq komitəsinin iclasında “Aviasiya haqqında” yeni qanun layihəsinin müzakirəsi zamanı rəqəmsal inkişaf və nəqliyyat nazirinin müavini Rəhman Hümbətov deyib.
O qeyd edib ki, qiymətə təsir edən ən vacib məsələlərdən biri yanacağın qiymətidir: “AZAL yanacağı dünya qiymətləri ilə alır, heç bir güzəşt yoxdur. Qiymətə təsir edən ikinci məsələ hava gəmilərinin alınması və onlara xidmətlə bağlıdır. Üçüncü məsələ isə kadr hazırlığı məsələləridir.
Demirəm ki, bizim qiymətlər olduğu kimi qalacaq. O təəssürat yaranır ki, bizdə qiymətlər yüksəkdir, ancaq dünya qiymətləri ilə müqayisədə yüksək deyil. Məsələn, bu il AZAL-ın 20 biletinin 29 avrodan satışı həyata keçirilib”.
Qeyd edək ki, nazir müavininin bu açıqlaması sosial şəbəkələrdə birmənalı qarşılanmayıb. Hətta qonşu ölkələrdə biletlərin daha ucuz olması faktını irəli sürən vətəndaşlar RİNN rəsmisinin bu arqumentini yalanlayıb. Necə ola bilər ki, neft ölkəsi olan Azərbaycanda yanacaq baha, ancaq nefti belə olmayan qonşu Gürcüstanda, hətta Ermənistanda aviabiletlər daha ucuzdur?
DİA.AZ-ın məlumatına görə, iqtisadçı-ekspert Xalid Kərimli isə “Sherg.az"a açıqlamasında deyib ki, aviabiletlərin qiymətinin yüksək olması yanacağın baha olması, təyyarələrin, işçilərin xərclərinin çox olması ilə bağlıdır. Yəni nazir müavininin dediklərində həqiqət payı var:

“Təyyarələrin doluluq göstəricisi də qiymətlərə təsir edə bilər. Ola bilər ki, şirkət eyni təyyarə ilə, eyni məntəqələr arsında uçuşları zamana görə, müxtəlif qiymətə təklif edir. Həmçinin təyyarələrdəki yerlər arasında da qiymət fərqi olur. Digər tərəfdən, aviabiletin alınma vaxtı da qiymətləri müəyyənləşdirən faktordur. Əgər siz aviabileti əvvəlcədən alsanız, qiymət bir qədər ucuz olacaq. Əslində, təyyarə biletlərinin baha olması səfər edən sərnişinlərin sayından asılıdır. Onsuz da təyyarə müəyyən olunan saatda bir istiqamətdən digər istiqamətə uçur. Lakin içərisində 250 nəfər, yoxsa 120 nəfər olmasından asılı olaraq xərclər dəyişir. Yəni gediş-gəliş sayı çox olanda, təyyarələr dolu olanda qiymətlərdə müəyyən güzəştlər etmək olur. Adam sayı az olanda isə xərci gəlirdən daha çox olur.
Lakin AZAL-da aviabiletlərin baha olması məsələsinin özü də mübahisəlidir. Əslində, bir əl çantası ilə səfər edən sərnişinlərə təklif edilən qiymətlərlə, 23 kiloqramlıq baqaj+ 10 kiloqramlıq əl çantası, yemək təminatına ümumi hesablanan qiymət fərqli olmalıdır. Biz aviabiletlərin qiymətini adətən lokosterlərlə müqayisə edirik. Amma lokosterlərdə belə qiymətlər 50 avrodan başlayır və xidmət göstəricisinə uyğun olaraq 5 dəfəyə qədər bahalaşa bilir”.
Ekspertin sözlərinə görə, AZAL qiymətləri ucuzlaşdırmaq istəmirsə, xidmət sahəsini təkmilləşdirməli və vətəndaşlara seçim imkanı verməlidir: “Əsas məsələ ondan ibarətdir ki, AZAL sərnişinlərin seçim imkanlarını məhdudlaşdırır. Məsələn, sizin baqajınız olmasa belə, AZAL-ın təklif etdiyi 23 kiloqramlıq baqaj paketindən və buradakı digər xidmətlərdən istifadə etməlisiniz. Bu da qiymətlərin artmasına səbəb olur. Çünki başqa alternativiniz yoxdur. Düşünürəm ki, AZAL-ın idarəetməsinin təkmilləşdirilməsinə böyük ehtiyac var.
Yəni bütün sərnişinlərə lüks xidmət təklif edib və bütün biletləri də eyni qiymətə satmaq doğru yanaşma deyil. Adam var ki, özüylə yük aparmaq, təyyarədə olarkən yemək istəmir. AZAL da həmin tələblərə uyğun qiymət hazırlamalıdır ki, bilet almaq üçün kassaya yaxınlaşan vətəndaş cibinə uyğun seçim etsin. Yaxud da aviaxidmət göstərən şirkətlərin sayı artırılmalıdır ki, rəqabət mühiti yaransın. Bazara yeni aviaşirkətlərin daxil olması, daha çox aviaşirkətin Azərbaycan hava limanlarından uçuşlar etməsi rəqabəti artıracaq. Bu, AZAL-ın özü üçün də faydalı olar. Rəqiblərin çoxalması rəqabəti artıracaq və AZAL öz səhvlərini daha diqqətlə nəzərdən keçirəcək. Eyni qiymətə fəaliyyət göstərsələr də, müştərilər bu aviaşirkətlər arasında bölünəcək. Nəticədə AZAL müştəri qıtlığı ilə üzləşəcək. Daha çox istiqamətlərdən ölkəyə uçuşların olması turizmi də inkişaf etdirəcək, ölkəyə rahat gəliş-gedişi asanlaşdıracaq. Rəqabət mühitinin inkişaf etməsi qiymətlərə də təsir göstərəcək. Amma bu təkliflərə cavab olaraq AZAL rəhbərliyi deyir ki, ölkəyə turist axını zəif olduğu üçün aviaxidmət göstərən şirkətlərin sayını artırmaq rentabelli deyil. Deməli, dövlət kompleks yanaşma ortaya qoymalıdır. Bir çox ölkələrə tətbiq edilən viza rejimi aradan qaldırılmalıdır”.

Qazax rayon Cəfərli kənd tam orta məktəbinin şagirdləri rayondakı pirlərdən birinə aparılıb və "dilək ağacı" ətrafında onların fotosu çəkilib.

Bu barədə məktəbin "Facebook" səhifəsində foto paylaşılıb və ictimai qınaqlardan sonra foto silinib.

Qazax-Tovuz Regional Təhsil İdarəsindən məsələyə aydınlıq gətirilib.

İdarədən APA-nın sorğusuna cavab olaraq bildirilib ki, Qazax rayon Cəfərli kənd tam orta məktəbi tərəfindən şagirdlərin məktəbdənkənar asudə vaxtlarının təşkili məqsədilə kənd ərazisində olan tarixi yerlərə ekskursiya təşkil edilib.

"Həmin ərazidə olan ağacın ətrafında şəkil çəkilib. Həmin şəkil yalnışlıqla məktəbin rəsmi "Facebook" səhifəsində paylaşılıb" - deyə cavabda qeyd olunub.(DİA.AZ)

Son bir ildə Azərbaycanda ən çox bahalaşan ərzaq məhsullarından mal, qoyun əti və çaydır.

Dövlət Statistika Komitəsinin (DSK) məlumatına görə, 2022-ci ilin avqustundan indiyədək mal əti 19-20 faiz bahalaşıb. Bahalaşma üzrə ikinci yerdə çaydır. Göstərilən dövr ərzində onun qiyməti 15 faiz artıb.

Azərbaycanda hazırda ümumilikdə 1 min 63 hektar çay plantasiyası var. Ən çox çay sahələri Lənkəran, Astara və Masallı rayonlarındadır.

İstehsal da azalıb, ixrac da, idxal da
2023-cü ilin yanvar-iyul aylarında Azərbaycanda 6 min 508 ton çay istehsal edilib. DSK habelə bildirilir ki, həmin aylarda çay istehsalı ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 10 faiz azalıb.

Dövlət Gömrük Komitəsinin məlumatına görə isə, 2023-cü ilin yanvar-iyul aylarında Azərbaycan xaricə 3 milyon 417 min dollar dəyərində 379 ton çay satıb. Ötən ilin eyni dövründə Azərbaycan 7 milyon 587 min dollar dəyərində 1 min 263 ton çay ixrac edib. Bu da o deməkdir ki, 2022-ci illə müqayisədə ixrac məbləğ baxımından 2.2 dəfə (4 milyon 170 min dollar), həcm baxımından isə 3.3 dəfə (884 ton) azalıb.

İdxala gəlincə, Azərbaycan bu ilin yanvar-iyul aylarında 38.2 milyon dollar dəyərində 7.2 min ton çay idxal edib. Həmin dövr ərzində ölkənin çay idxalı xərcləri 2022-ci ilin eyni dövrü ilə müqayisədə dəyər ifadəsində 4.1 milyon dollar azalıb. Çay idxalının həcmi isə 14.3 faiz aşağı düşüb.

Nazirlik isə inkişafdan danışır
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyindən, əksinə, "Turan"a deyilib ki, Azərbaycanda çayçılığın inkişafına dair 2018–2027-ci il Dövlət Proqramına uyğun olaraq son illərdə çay plantasiyalarının sahəsi və məhsuldarlıq artıb: "Hər hektara düşən məhsuldarlıq artıb. Bu, 16 sentnerdən artıqdır".

Qeyd olunub ki, Dövlət Proqramının icrası nəticəsində 2027-ci ilədək əkin sahələrinin 3 min hektara, yaşıl çay yarpağı yığımının 8.5 min tona çatdırılması nəzərdə tutulur.

Tələbatın üçdə biri…
Hərçənd, kənd təsərrüfatı üzrə ekspert Vahid Məhərrəmli AzadlıqRadiosuna bildirib ki, Azərbaycan özünün tələbatı həcmində çay istehsal etmir: "Bizdə ildə 20 min tona yaxın çay lazımdır. Son aylarda ölkəyə çayın idxalı azalıb, bu da o deməkdir ki, təklif azdır. Təklif azalırsa, qiymətlər artır. Azərbaycanda da çayda qiymətləri idxal formalaşdırır, çünki istehsal çox cüzidir və ümumi qiymətə heç cür təsir etmir".

Onun fikrincə, çay idxalı ilə məşğul olanlar idxalın artırmasında maraqlı deyillər: "Çünki qiymət artırmaqla daha çox qazanc əldə edə bilərlər. Xammal xaricdən gətirilir və şirkətlər burada yalnız qablaşdırmaqla məşğuldur. Düzdür, yerli çaydan da istifadə edirlər. Yerli çay istehsalçıları da fikirləşir ki, idxal azalırsa, yerli çayın qiymətini də artırmaq olar və artırırlar da".

"Qiymətləri onlar müəyyənləşdirir"
V.Məhərrəmlinin sözlərinə görə, ölkədə çay emalı və satışı ilə məşğul olan şirkətlərin əksəriyyəti eyni adama məxsusdur: "Ona görə də qiymətləri onlar müəyyənləşdirir".

O, ad çəkmədən əlavə edib ki, çayı istehsal etmək üçün fermerlərə dəstək vermək lazımdır: "Əgər istehsal vasitəsi, məsələn, su yetərincə deyilsə, məhsul xarab olacaq. Diqqət qanun, proqram hazırlaması ilə bağlı deyil. Dövlət proqramını qəbul edirlər, amma su ilə təmin etmirlər, keyfiyyətli gübrəni ölkəyə gətirmirlər. Bu kimi ciddi səbəblər var…".

AzadlıqRadiosu ©

Deputatt Ağalar Vəliyevin şirkətinin sıravi vətəndaşlara qarşı fəaliyyəi davam edir. Dİ.AZ bildirir ki, bu barədə "“KRİSTAL ABŞERON” BİR AİLƏNİ EVİNDƏN ÇIXARIR – DÖVLƏTƏ QARŞI SABOTAJ" başlığı ilə məlumat yayan Tribunainfo.az-ın bildirdiyinə görə, “Kristal Abşeron” və “Azərbaycan Beynəlxalq Bankı” vətəndaşa qarşı birləşərək onu evindən çıxarır.

Tribunainfo.az xəbər verir ki, “Kristal Abşeron” Mənzil Tikinti Kooperativi vətəndaş Məmmədov Habil Mədəd oğluna qarşı məhkəmədə iddia qaldırıb. Prosesdə MTK tərəfindən maraqlı tərəf kimi “Azərbaycan Beynəlxalq Bankı” da çıxış edir.

MTK-nın tələbi vətəndaşla arasında bağlanmış müqavilənin ləğv edilməsi, vətəndaşın mənzildən çıxarılmasıdır.
İşə Sumqayıt Şəhər Məhkəməsində hakim Şəbnəm Həxiyevanın sədrliyi ilə 31 oktyabr tarixində baxılacaq.

DİA.AZ qeyd edir ki, bu günlərdə yubileyini keçirən "Kistal Abşeron" "20 il sizinlə" deyərək özü ümün əlamətdar olan tarixi diqqətə çatdırdı. İndi isə anlaşılanı odur ki, bu tariz onlar üçün yox, həm də onların müştəriləri üçün də əlamətdar imiş... MƏŞƏQQƏ BAXIMINDAN...

Məsələ ilə bağlı olaraq əlaqədar qurum və şəxsləri dinləməyə hazırıq...