Naxçıvandakı Vasif Talıbov rejimi dəyişdi. Amma onun miras qoyduğu problemlər hələ də davam edir.

Muxtar Respublika sakinlərindən olan Əli Məmmədovun Ovqat.com-a yazdığı şikayət məktubunda irəli sürdüyü iddialara inansaq, bunu Naxçıvan rəhbərliyi heç gizlətmək fikrində deyil.

Hətta şikayətçilərə utanıb qızarmadan “Bura Bakı deyil, Naxçıvanda nə hüquq”, - deyib əli ətəyindən uzun yola salırlar.

Əlavə şərhə yol vermədən, məktubu olduğu kimi diqqətinizə çatdırırıq.

“Salam Heydər müəllim.

Mən Məmmədov Əli Yunis oğlu 1964-cü ildə Naxçıvan şəhərində doğulmuşam. Naxçıvan şəhərində mərkəzi küçələrdən biri olan Təbriz Hotelə yaxın, Ticarət mərkəzinin yanında anamın mülkiyyətində olan Komsomol küçəsi, ev 31 A-da (yeni adı ilə Təbriz küçəsi) yerləşən ümumi sahəsi 1125 kvadratmetr olan torpaq sahəsi və içərisində tikilmiş evimiz vardı.

Naxçıvan şəhər İcra Hakimiyyətinin 249 nömrəli 18 may 1999 -cu il tarixli Sərəncamına əsasən, anamın mülkiyyətində olan Təbriz küçəsi 31-A ünvanında yerləşən evin 45,0 * 24,0 metr ölçüsündə həyətyanı torpaq sahəsinin 20,0 * 38,0 metr sahədə layihə əsasında hündür mərtəbəli yaşayış binası /1 və 2-ci mərtəbələrdə mağaza və ofis nəzərə alınmaqla/ tikilməsinə icazə verilmişdir.

Anam Naxçıvan şəhərində rəhmətə getdikdən sonra onun adına Naxçıvan şəhər Komsomol küçəsi 31 A-da olan torpaq sahəsi və həmin torpaq sahəsində tikilmiş ev hüquqi vərəsəlik üzrə onun ailə üzvlərinə keçmişdir.

2007-ci ildə dövlət əhəmiyyətli bina tikilməsi ilə əlaqədar bizə məxsus olan torpaq sahəsi və həmin torpaqda tikilən ev dövlət ehtiyacı üçün bizdən alındı. Məlumdur ki, dövlət quruculuğu üçün fiziki şəxslərə məxsus mülkiyyətin satın alınması zamanı dəyərini bazar qiyməti ilə ödənilməsi nəzərdə tutulur. Lakin bizə məxsus olan torpaq sahəsi və həmin torpaqda tikilmiş ev bizdən alınarkən bu hüquqi normativlərin heç birinə əməl olunmadı və bizə heç bir ödəniş edilmədi. Bu haqda bir neçə dəfə lazımi orqanlara müraciət etsək də, nəticə əldə etmədik.

Hal - hazırda həmin torpaq sahəsində muxtar respublikanın mətbu orqanı olan “Şərq qapısı” qəzetinin binası yerləşir.

Muxtar respublikada yaranmış müsbət şəraiti nəzərə alaraq ( bu şəraiti yaratdığına görə Müzəffər Ali Baş komandanımız, fəxrimiz, hörmətli Prezidentimiz İlham Əliyevə təşəkkür edirəm) məhkəməyə müraciət etdik.

Naxçıvan Muxtar Respublikası İnzibati Məhkəməsinin (Hakim: Hicran Muradov ) bizim işimizlə əlaqədar 6 iclası keçirilib.

1-ci iclas 13 aprel 2023 il

2-ci - 25 may 2023

3-cü - 3 iyul 2023

4-cü - 17 avqust 2023

5-ci - 15 sentyabr 2023

6-cı iclas isə 17 oktyabr 2023-də keçırildi.

Hər dəfə məhkəmə iclası təxirə salınır.

May ayının 25-i məhkəmə iclasından sonra vəkilim Allahverdi Bağırov mənə telefonla zəng edib dedi ki, Naxçıvana gəl və icra başçısı ilə görüşüb razılığa gəlin.

Mən 14 iyunda Naxçıvana getdim və İcra başçısı Mirsənani Seyidovla iki dəfə 16-sı və 20-si iyunda görüşdük. Başçı mənə bildirdi ki, bizim pulumuz yoxdu, biz yalnız sizə Qaraxanbəyli kəndinin girişində 4 sot torpaq sahəsi və ya “Sovetabad”da karton fabrikinin yanında 1 sot torpaq, mağaza tikmək üçün verə bilərik. Mən razılaşmadım, bildirdim ki, bizim şəhərin mərkəzində 1125 kv metr torpaq sahəsi və içərisində tikilmiş evin əvəzinə sovetabadda 100 kv metr torpaq və ya Qaraxanbəyli kəndində 400 kv torpaq təklif etməniz nə dərəcədə düzgündür? Ədalətin meyarı beləmi ölçülür sizdə?

Biz hüquqi dövlətdə yaşayırıq, bizim ədalətli qanunlarımız var, mən məsələnin qanun çərçivəsində və ədalətlə həll edilməsini xahiş etdim. Başçı mənə dedi ki, onsuz da ölmüş bir torpaq idi, nə alsan qazancındı, bura Bakı deyil, istəməsən qoy onda məhkəmə davam etsin. Beləliklə məhkəməmiz davam edir.

Sentyabrn 15-i Naxçıvan Şəhər İcra Hakimiyyətindən yenə də mənə zəng etdilər və mənə bildirdilər ki, gəlin razılaşaq. Soruşdum ki, dəyərini tam ödəyəcəksiniz? dedilər yox, heç 50 faizini də ödəyə bilmirik. Sizə bundan artıq heç nə verə bilmirik.

Mənim istəyim səsimi müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevə və Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Naxçıvan Muxtar Respublikası üzrə səlahiyyətli nümayəndəsi cənab Fuad Nəcəfliyə çatdırmaqdır".

Birinci xanım Mehriban Əliyevanın noyabrın 15-də İstanbulda keçirilən dövlət və hökumət başçılarının xanımlarının “Fələstin üçün tək ürək” toplantısının iştirakçılarına müraciəti olub.

Birinci xanım Mehriban Əliyevanın müraciətini təqdim edirik

“Hörmətli Əminə xanım,

Hörmətli toplantı iştirakçıları,

İlk növbədə Türkiyə Respublikasının Birinci xanımı, hörmətli Əminə Ərdoğana bu tədbirdə iştirak etmək üçün dəvətinə görə dərin təşəkkürümü bildirirəm.
Hörmətli Əminə xanımın humanitar və sosial sahələrdə fəaliyyətini, o cümlədən hərbi münaqişələrdən əziyyət çəkən mülki şəxslərə, qadınlara və uşaqlara yardım göstərilməsi məsələlərinə verdiyi töhfəni xüsusi qeyd edir və bunu yüksək qiymətləndirirəm.

Bu il yaranmasının 100-cü ildönümünü qeyd edən Türkiyə Respublikası bütün sahələrdə mühüm nailiyyətlər əldə etmiş, beynəlxalq aləmdə böyük nüfuza malik qüdrətli dövlətdir. Qardaş Türkiyə daim sülhün və ədalətin yanında olaraq bölgədə və dünyada sabitliyin və təhlükəsizliyin təmin olunmasına önəmli töhfə verir. Azərbaycan-Türkiyə qardaşlığı və birliyi bu gün özünün ən yüksək səviyyəsindədir.

Hörmətli toplantı iştirakçıları,

İsrail-Fələstin münaqişə zonasında gərginliyin miqyasının gündən-günə genişlənməsi və daha böyük insan faciəsinə səbəb olması ciddi narahatlıq doğurur. Ürək ağrısı ilə izlədiyimiz dözülməz insan iztirabları hər birimizi dərindən sarsıdır. Bu silahlı qarşıdurmadan ən çox əziyyət çəkənlərin mülki şəxslər, xüsusilə də qadınlar və uşaqlar olması olduqca üzücüdür. Hərbi əməliyyatların aparılması zamanı beynəlxalq humanitar hüquqa riayət edilməsi zəruridir. Mən həlak olanların yaxınlarına başsağlığı verir, yaralananların tezliklə şəfa tapmasını diləyirəm.

Azərbaycan hərbi əməliyyatların dərhal dayandırılması ilə bağlı çağırışları dəstəkləyir və son gərginliklə əlaqədar oktyabr ayında BMT Baş Assambleyasında qəbul edilmiş qətnamənin lehinə səs vermişdir. Ölkəmiz beynəlxalq hüquqa və BMT-nin müvafiq qətnamələrinə uyğun olaraq, İsrail-Fələstin münaqişəsinin “iki dövlət” prinsipi əsasında həllinin tərəfdarıdır. 2019-ci ildən etibarən Qoşulmama Hərəkatına sədrliyimiz dövründə Fələstin məsələsinə daim diqqət ayırmışıq. İnanıram ki, bu il Ramallah şəhərində ölkəmizin Təmsilçilik Ofisinin fəaliyyətə başlaması Azərbaycan-Fələstin əlaqələrinin inkişafına təkan verəcəkdir.

Son on il ərzində ölkəmiz BMT-nin Fələstinli Qaçqınlara Yardım və İşlərin Təşkili üzrə Yaxın Şərq Agentliyi xətti ilə dəfələrlə humanitar və maliyyə yardımı göstərmişdir. Eyni zamanda, Azərbaycan Fələstinə siyasi və maliyyə dəstəyinin cəlb edilməsi məqsədilə bir sıra beynəlxalq tədbirlərə ev sahibliyi etmişdir. Bunların sırasında Fələstin Dövlətinə yardım məqsədilə İslam Maliyyə Təhlükəsizlik Şəbəkəsinin təsis konfransını və Qüds şəhərinin inkişafına dəstək məqsədilə donor konfransını qeyd etmək istərdim. Azərbaycan dövlətinin verdiyi təqaüd əsasında fələstinli gənclər ölkəmizdə ali təhsil alırlar. Azərbaycan tərəfindən Fələstində inşa ediləcək məktəb Fələstin xalqına dəstəyimizin növbəti təzahürü olacaqdır.

Geniş səlahiyyətlərə malik beynəlxalq təsisatların üzləşdiyi hazırkı böhran vacib məsələlərin həllini əngəlləyir. Dərin kökləri olan bu böhran başqa bir müzakirə mövzusudur. Qeyd etmək istəyirəm ki, müasir dövrdə hərbi münaqişələrin həll olunmaması böyük ölçüdə beynəlxalq hüququn selektiv şəkildə tətbiq olunmasından irəli gəlir. İkili standartlar və qərəzli yanaşma bu böhranın daha da kəskinləşməsinə şərait yaradır.

İctimai rəyin çaşdırılması və beynəlxalq hüququn manipulyasiyası üçün qərəzli media platformaları vasitəsilə yalan hekayələr yayılır. Bundan daha təhlükəlisi isə mənəvi dəyərlərdən manipulyasiya məqsədilə sui-istifadə olunması hallarıdır.

Ermənistanın Azərbaycana qarşı 30 il davam edən təcavüzü nəticəsində ərazilərimiz işğal olunmuş, bir milyona yaxın soydaşımız öz dədə-baba yurdlarından didərgin düşmüş, 300-dən artıq şəhər və kəndimiz darmadağın edilmiş, dini və mədəni irsimiz dağıdılmışdır. Vaxtilə işğal edilmiş torpaqlarımızda 67 məsciddən 65-i yerlə-yeksan edilmişdir.

Təəssüflə qeyd etmək istərdim ki, BMT Təhlükəsizlik Şurasının 1993-cü ildə qəbul etdiyi 4 qətnaməsi 27 il kağız üzərində qaldı. Azərbaycan 2020-ci ildə 44 günlük Vətən müharibəsində torpaqlarını özü işğaldan azad etdi və bu ilin sentyabr ayında antiterror əməliyyatı ilə Ermənistan silahlı qüvvələrinin qalıqlarının mövcudluğuna və separatizmə son qoyaraq suverenliyini tam bərpa etdi.

Çıxışımın sonunda vurğulamaq istərdim ki, ən çətin məqamlarda belə bəşəriyyət mərhəmət hissini itirməməlidir. Buna görə də, hörmətli Əminə xanıma bu vacib tədbiri təşkil etdiyinə və dəvətinə görə bir daha dərin minnətdarlığımı bildirirəm”.

Fövqəladə Hallar Nazirliyinin (FHN) Tibb Xidmətinə Tibb işləri üzrə rəis müavini təyin edilib.

Qaynarinfo-nun əldə etdiyi məlumata görə, fövqəladə hallar naziri, general-polkovnik Kəmaləddin Heydərovun müvafiq əmri ilə bu vəzifəyə tibb xidməti polkovnik-leytenantı Vəfa Dadaşova təyin olunub.

Vəfa Dadaşova həmçinin vəzifəsindən azad olunan polkovnik Xanım Sofiyevayanın rəhbərlik etdiyi Fövqəladə Hallar Nazirliyinin (FHN) Tibb Xidmətinin Tibb Mərkəzinə rəis əvəzi təyin edilib.

Qeyd edək ki, Tibb Xidmətinin Tibb işləri üzrə rəis müavini, tibb xidməti polkovniki Salman İsrafil oğlu Məmmədov və Tibb Xidməti rəisinin müavini, tibb xidməti mayoru Tale Nadir oğlu Əlirzayev vəzifələrindən azad olunublar.

Fövqəladə Hallar Nazirliyinin (FHN) Tibb Xidmətinə Tibb işləri üzrə rəis müavini təyin edilib.

Qaynarinfo-nun əldə etdiyi məlumata görə, fövqəladə hallar naziri, general-polkovnik Kəmaləddin Heydərovun müvafiq əmri ilə bu vəzifəyə tibb xidməti polkovnik-leytenantı Vəfa Dadaşova təyin olunub.

Vəfa Dadaşova həmçinin vəzifəsindən azad olunan polkovnik Xanım Sofiyevayanın rəhbərlik etdiyi Fövqəladə Hallar Nazirliyinin (FHN) Tibb Xidmətinin Tibb Mərkəzinə rəis əvəzi təyin edilib.

Qeyd edək ki, Tibb Xidmətinin Tibb işləri üzrə rəis müavini, tibb xidməti polkovniki Salman İsrafil oğlu Məmmədov və Tibb Xidməti rəisinin müavini, tibb xidməti mayoru Tale Nadir oğlu Əlirzayev vəzifələrindən azad olunublar.

Bura Binə qəsəbəsi, Südçülük savxozu, Məscid küçəsidir.

Sakinlər susuzluqdan əziyyət çəkdiklərini deyir.

Su xəttinin çəkilməsi ilə bağlı aidiyyatı orqanlara müraciət etsələr də, onlara lahiyənin olmadığı deyilib

Daha ətraflı aşağıdakı videoda:

Toplum TV

Artıq cənub zonası yaşıllıqların məhv olunmasına görə, birinci yerdədir.

Yenixeber.org: Masallı ərazisində Stalinin göstərişi ilə salınan meşə zolağı qaynağçı sexinə çevrilib. Ərazidə olan təbii bərpa və ağaclar Masallı rayonun Təzə Alavdı kənd sakini Mikayıl tərəfindən məhv edilib. Yerində isə əsaslı tikintilər (tualet, saray və s.) salınıb.

Bir sözlə ərazi Cəhənnəmi xatırladır.

Bu işin başında 1 saylı Regional Ekologiya Idarəsinin rəisi Ceyhun Hüseynovla, onun "Qara kassa"sı kimi tanınan Talıb Kərimovun durduğu bildirilir.

Mikayılın bir oğlu da Ekologiya Nazirliyinin yanında olan Lənkəran Nəqliyyat idarəsində sürücü kimi çalışır.(Azerinfo)

Qarşı tərəfin mövqeyin dinləyib dərc etməyə hazırıq.

Noyabrın 15-də Prezident İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva İsmayıllıda Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin DOST İnklüziv İnkişaf və Yaradıcılıq Mərkəzinin “DOST EVİ” filialının açılışında iştirak ediblər.

Bu barədə Prezidentin Mətbuat xidməti məlumat yayıb.

"Dövlət Əmək Müfəttişliyi Xidməti günahkarı cəzalandırıb, problemi özünüz həll edə bilmirsiniz ? (Azərbaycan Respublikası Əmək Məcəlləsi - maddə 15) Problemi özünüz həll edə biləcəyiniz halda işçiləri niyə məhkəməyə göndərirsiniz ki?" Bunu tanınmış hüquq müdafiəçisi, Neftçilərin Hüquqlarının Müdafiəsi Təşkilaının sədri Mirvari Qəhrəmanlı açıqlamasında qeyd edib.

M.Qəhrəmanlı 2 saylı İxtisaslaşdırılmış Neft -Mədən Xüsusi Texnika idarəsinin işçilərinə istinadla davam edir:

" "Azneft" İB-nin 2 saylı İxtisaslaşdırılmış Neft -Mədən Xüsusi Texnika idarəsinin işçilərinin staja görə ödənişin gecikdirilməsi barədə yuxarı insatnsiyalar və Əmək Müfəttişliyinə etdikləri müraciətin nəticəsi olaraq Əmək Müfəttişliyindən bildirilib ki əmək haqlarına əlavələrin hesablanıb ödənilməsi üçün lazımı sənədlər Azneft İB nin 2 saylı İxtisaslaşdırılmış Neft -Mədən Xüsusi Texnika idarəsi tərəfindən Azneft İB -ə təqdim edilməmişdir.

İşçilər sənədlərin gecikdirilməsində günahkar 2 saylı İxtisaslaşmışdırılmış Neft -Mədən Xüsusi Texnika idarəsinin personal əmək haqqı şöbəsinin rəisi İlqar Səfərovun olduğunu bildirirlər...

Qeyd; qaldırılan problemlə əlaqadar işçilər bir ildən artıqdır ki,şirkət rəhbərliyinə də müraciət etsələr də, problem hələ də həllini tapmayıb.

Əmək Müfəttişliyinin məktubunun son hissəsi əlavədə..."

Təqdim etdi: DİA-AZ.COM (Ərsoyun Bloqu)

Səhifəmiz bütün maraqlı tərəflərin rəyləri üçün açıqdır...

İcbari Tibbi Sığorta (İTS) sisteminin tətbiqini Azərbaycan səhiyyəsinin ən mütərəqqi addımı saymaq olardı... Olardı, əgər bu sistemi idarə edənlərin işi qeyri-peşəkarlıqdan, niyyətləri isə daha çox para qazanmaq, qohum-əqrəbanın, dost-tanışının cibini doldurmaq ehtirasından sığortalansaydı...
Dünya bu sistemə 19-cu əsrin sonlarından keçmişdi, biz 21-ci əsrə güclə çatdırdıq. İndi də bu boyda dünya təcrübəsi, dövlətin dəstəyi gözlənilən nəticəni vermir ki, vermir...
İcbari sığortanın əsas amalı vətəndaşların rifahı, sağlamlığıdır. Əbəs yerə İTS-ə “insan kapitalına qoyulan investisiya” demirlər. O insan kapitalı ki, Prezident İlham Əliyev onu "Azərbaycan dövlətinin əsas strategiyalarından biri" adlandırır. Bu baxımından İTS dövlətin səhiyyə strategiyasının ana xəttidir.
Bəs görəsən, bu ana xəttə niyə xeyli "bala xətlər" qoşulub? Niyə bu qədər qarmaqarışıq, neqativ mənzərə yaranıb?

İTS niyə özünü doğrultmur?
Öncə, İTS-nin əsasında duran başlıca məqsədlərə diqqət yetirək:
1. Səhiyyə xidmətlərinin, səhiyyə infrastrukturunun yaxşılaşdırılması,
2. Xidmətin keyfiyyətinin artırılması,
3. İnsan kapitalının, həyat şəraitinin yaxşılaşdırılmasına sərf olunan xərclərin daha sistemli, ehtiyac üzrə daha səmərəli və sosial təbəqələri ədalətli şəkildə əhatə etməklə təmin edilməsi.
Yəni bu sistem daxil olan ödənişlər əsasında vahid büdcə formalaşdırmalı, əhalinin tibbi xidmətlər üzrə ehtiyaclarını ödəməlidir. Amma real mənzərə tamam başqadır. Sanki əhalinin tibbi xidmətlər üzrə ehtiyacı deyil, səhiyyəni yönəldən şəxslərin öz ehtiyacları, amalları daha prioritet məsələdir.
Bu gün İTS-lə bağlı vətəndaşın üzləşdiyi əsas problem normal müayinə və ya müalicə üçün təyinat almaqla bağlıdır. Sistem elə qurulub ki, pasiyent öz istədiyi yerə deyil, qeydiyyatda olduğu poliklinikanın yönlədirdiyi həkimə getməlidir. O həkim kimdir, öz sahəsində peşəkardırmı, həmin xəstəxanada şərait müalicəyə imkan verirmi? Pasiyent öz sağlamlığı ilə yanaşı, psixoloji gərginlik yaradan suallarla baş-başa buraxılır. Ya sən tövsiyə olunan xəstəxananı (həkimi) seçməlisən, ya da sığorta hüququndan istifadə etməməli, özəl klinikalara üz tutmalısan... Necə deyərlər, yesən də budur, yeməsən də...
Sığorta pulunu ödəyən adam niyə seçim hüququndan məhrum edilməlidir? Hamıya məlumdur ki, dövlət xəstəxanalarındakı vəziyyət ürəkaçan deyil, istər maddi-texniki bazaları, istərsə də xidmət səviyyələri çox aşağıdır. Deməli, insanların məhz həmin xəstəxanalara yönləndirilməsində məqsəd təəssüf ki, heç də onları yüksək səviyyədə müayinə və müalicə ilə təmin etmək deyil... Adama deyərlər ki, heç olmasa, dövlət xəstəxanalarını əvvəlki şinelindən çıxart, inamı bərpa et, insanlarda əminlik yarat, sonra camaatı ora getməyə məcbur elə!

Bu sistemə rəhbərlik edənlər hansı qanun, hansı təcrübə, hansı məntiqlə hesab edirlər ki, hansısa tibbi xidmət dövlət xəstəxanasında varsa, pasiyent özəl klinikaya göndərilə bilməz?
Dövlət xəstəxanalarında real vəziyyətin necə olduğunu anlamaq üçün elə bu yaxınlarda Kliniki Tibbi Mərkəzdə (Semaşko) baş nayihəsi MRT olunan bir xəstənin hekayəsini xatırlatmaq kifayətdir. Dağınıq skleroz şübhəsi olan xəstənin MRT müayinəsinin nəticələrini heç kim oxuya bilmir. Bu səbəbdən də özəl xəstəxana yenidən MRT müayinəsi təyin etməyə məcbur olur. Bəlkə də bunun qəsdən edildiyini düşünmək olardı. Amma ilk MRT-nin nəticələri Türkiyəyə də göndərilir və oradan da eyni cavab alınır: Heç nə görünmür, heç nə anlaşılmır. Xəstə məcbur qalıb eyni müayinədən Sabunçu Xəstəxanasında keçməli olur. Çünki ona dövlət xəstəxanaları içərisində nisbətən daha yeni MRT aparatının burada olduğu deyilir. Ancaq dəhşət burasındadır ki, buranın cavabları da xəstənin həkimini qane etmir... Beynində problem olan epilepsiyalı xəstə üçüncü dəfə özəl xəstəxanada MRT-dən keçmək məcburiyyətində qalır. Niyə İTS-dən faydalanmaq istəyən insanlarımız bu cür məşəqqətlərə qatlanmalıdır? Biz bu sistemi qabaqcıl ölkələrdən götürmüşüksə, niyə onların təcrübəsindən yararlanmırıq? Axı onların təcrübəsində pasiyentə seçim imkanı tanımamaq məsələsi yoxdur. Azərbaycandan başqa dünyanın heç bir yerində xəstəyə demirlər ki, bu xidmət, bu əməliyyat dövlət xəstəxanalarında var, yalnız ora göndəriş veririk. Bu, təkcə insan haqlarının pozulması deyil, həm də ölkədə tibb müəssisələri arasında rəqabət mühitinin yerlə-yeksan edilməsi deməkdir!
Bahalaşma və iqtisadi çöküş bir tərəfdən, İTS digər tərəfdən qısa zamanda özəl klinikaların fəaliyyətinə ciddi zərbə vurub. Bu proses özəl klinikalarda müxtəlif tibbi xidmətlərin bahalaşmasına da səbəb olub. İTS siyahısına az qala ölkədəki bütün özəl klinikaları daxil edib və bunu hər dəfə bəh-bəhlə car çəkir. Halbuki reallıqda vəziyyət tamam fərqlidir. Pasiyentlər yalnız dövlətə və müəyyən insanlara yaxın - əməkdaşlıqları olan (maraqları olan) klinikalara göndərilir. Qəribədir, həmin özəl klinikalar hamsı qaydayla seçilib? Məsələn, ölkənin tanınmış, maddi-texniki imkanları, peşəkar həkimləri ilə məşhur olan klinikaları qala-qala, xəstələri tanınmayan klinikalara göndərməkdə məqsəd nədir? Tanışlıq, tapşırıq, yoxsa yüksək faiz? Belə çıxır, TƏBİB, Səhiyyə Nazirliyi və İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyi ölkənin tibbi sığorta büdcəsini özlərinə yönəltmək üçün xəstə axınını nüfuzlu özəl klinikalara buraxmır.

Məsələn, Akademik C.Abdullayev adına Elmi-Tədqiqat Kardiologiya İnstitutunda “anju” olmaması bir ayıb, ağır infarkt xəstəsinin “Kəpəz” və bu kimi klinikalara yönləndirilməsi başqa bir ayıb. Xəstəyə deyilir ki, damarına stent qoyulmalıdır. O da razılaşmayıb başqa həkimə getmək istəyir, amma “anju” diskini vermirlər. “Bizim kardiocərrah var, o edəcək, pulu da sığorta ödəyir” - deyə canının hayında olan şəxsi naəlac qoyur, inandırır, öz istədikləri həkimi seçməyə məcbur edirlər.
İTS və TƏBİB belə klinikalarda “anju” və əməliyyat edən həkimləri necə seçir, necə dəyərləndirir, bütün bunlara kim zəmanət verir? Bütün bunların fonunda isə milyonlarla manatlıq avadanlığı və ən yaxşı kardiocərrahları olan Ürək Mərkəzi (RDM-in nəzdində olan) bomboş qalıb, yalnız pulunu ödəyən xəstələri qəbul edə bilir.
Ürək əməliyyatının 9-10 min manat olduğunu nəzərə alsaq, hər xəstədən yalnız bir klinika, bir neçə həkimin qazanması kimə sərf edir?
Məhz bu anormal ayrı-seçkilik, monopolist sistemin nəticəsidir ki, ölkənin hətta qismən dövlətə bağlı Tədris Cərrahiyyə, Tədris Terapevtik klinikalarının palataları və MRT-ləri də boş qalır. Halbuki digər zəif yerlərdə insanlar aylarla MRT, KT, angioqrafiya növbəsi gözləyir.
Nərimanov Tibb Mərkəzi və Elmi Tədqiqat Cərrahiyyə Mərkəzində xəstələr üst-üstə yığılıb, dezinfeksiya etməyə macal tapılmayan zondlarla endoskopik müayinə olunurlar. Tam bir xəstəlik, yoluxma mənbələridir bu kabinetlər. Hələ həkimlərin canına cin girmiş kimi gözləri bərələ-bərələ xəstələrə çımxırmaqları və deyinə-deyinə xidmət göstərmələrini demirik...
Tualeti həkim otağına, adi palataları VİP (ödənişli) palatalara çevrilən Elmi-Tədqiqat Kardiologiya İnstitutu, Respublika Klinik Xəstəxanası, 3 saylı Şəhər Klinik Xəstəxanası, Əjdər Məlikov adına 6 saylı Birləşmiş Şəhər Xəstəxanasında köhnə və yararsız cihazlar, uzun-uzadı növbələr, səhv analiz və müayinə cavabları barədə azmı şikayətlər eşitmişik? Niyə insanlarımız bu yerlərin ümidinə buraxılmalıdır?
Bu inhisarçı yanaşma eyni zamanda peşəkar tibbi xidmət göstərən özəl klinikaları çökdürür. Artıq bir neçə klinikanın satılması, borclanması xəbərlərini yaymışıq - RDM, “Avrasiya” və s. Özəl klinika rəhbərləri, menecerləri az qala İTS-dən xəstə dilənirlər.
Məlumdur ki, ən yaxşı uzman həkimlər bu gün xəstə üzünə həsrət buraxılan özəl klinikalarda çalışırlar. Həmin klinikalar isə pasiyentlərin sayı azaldığına görə yüksək maaş tələb edən mütəxəssisləri saxlamaq üçün qiymətləri qaldırmağa məcbur olur. Bu cür davam etsə, peşəkar həkimlərin çoxu başqa ölkələrə gedəcək. Çünki bu həkimlərin "Semaşko" və "Respublikanski" kimi yerlərdə, xəstəxana bir tərəfə, oradakı direktor və baş həkimlərin rəhbərliyi altında işləmələri real görünmür. Ən azı ona görə ki, sığorta ağır, mürəkkəb cərrahiyyə əməliyyatlarına görə qəpik-quruş verir. Onu almaq üçün də aylarla gözləmək lazım gəlir... İyun ayının pulu sentyabrda ödənilib, sentyabrın ödənişləri isə yanvarda veriləcək.
…Dərdimiz heç də əsasən məmur və oliqarxlara bağlı olan özəl klinikaların bağlanması deyil. Bizi ən çox narahat edən bu vəhşi rəqabətin inasanlarımızın lazımi tibbi xidmət almasına mane olmasıdır. Məsələn, gözündə problem olan, uzun müddət müalicə alan pasiyent öz həkiminin yanına getmək, gözünə həyatı vacib olan iynəni vurdurmaq üçün İTS-ə müraciət etdikdə, mütləq "yox" cavabı alır. Ona deyilir ki, bu xidmət Mərkəzi Neftçilər Xəstaxanasında filan həkim tərəfindən həyata keçirilir. Məlum olur ki, həmin həkim bu müalicə üzrə mütəxəssis deyil. Uşaq göz həkimidir və ya sadəcə yeni müalicələrdən xəbəri olmayan kiminsə tanışı olan oftalmoloqdur.
Və yaxud endoprotez üçün sığortaya müraciət edən pasiyenti Travmatologiya İnstitutuna yönləndirirlər. Xəstə araşdırdıqda görür ki, həmin xəstəxanadakı həkimin bu sahədə demək olar, heç bir təcrübəsi yoxdur.
İnsanlarımız özlərini təcrübə dovşanı kimi hiss edir. Adam illərdi hardasa müalicə olunursa, sən onu hansı haqla başqa yerə, təcrübəsi olmayan həkimə yönləndirə bilərsən? İşin ən təhlükəli tərəfi budur ki, xəstə məcbur olub həkimini dəyişir və yaxşı nəticə əldə edə bilmirsə, pul ödəyib əvvəlki həkiminin yanına getmək şansını da itirir. Çünki dövlətdə və ya qondarma özəl xəstəxanada düzgün olunmayan müalicənin nəticəsində xəstə ağırlaşır, sonra həkim həmin xəstəyə yaxın durmur. Dursa belə, 10 manatlıq iş ona 100 manata başa gəlir. Beləliklə, pasiyentə həm sağlamlıq, həm vaxt, həm də pul sarıdan zərbə dəyir.
Bir balaca araşdırılsa, aydın olar ki, sığorta ilə əməliyyat olunan xəstələrin çoxu özəl xəstəxanalara təkrar, ikinci əməliyyata gedirlər. Bunun bir səbəbi də sığorta ilə olunan əməliyyatlarda ucuz vasitələrdən istifadədir. Məsələn, göz linzaları ucuz Hindistan markaları olur. Endoprotezlər də onun kimi. Həkimlər özləri xəstəyə təklif edir ki, bir az pul ödə, sənə Amerikanın implantını, linzasını qoyaq.
İTS ilə əməliyyat olan neçə xəstənin implantı tutmayıb, gözü uğursuz olub...
Yeri gəlmişkən, onu da qeyd edək ki, doğuş məsələsi daha qəlizdir. Doğuş, qeysəriyyəni pasiyenti təqib edən həkim etməlidir. Təqib edən ginekoloq-cərrah özəldə işləyirsə, o artıq İTS-dən istifadə edə bilməyəcək…

İTS niyə ancaq Bakıdadır?
İTS-də əsas istiqamətlərdən biri də regionlarla bağlıdır. Cəmiyyəti inandırmağa çalışırlar ki, regionlarda tibb müəssisələrinin dünya standartlarına uyğun şəkildə inkişaf etdirilməsi orada yaşayan insanların tibbi xidmət almaq məqsədi ilə böyük şəhərlərə axınını azaldacaq.
İTS yığımlarının “tibbi xidmətlərin keyfiyyətinin artırılması”, “tibb müəssisələrinin infrastrukturunun yaxşılaşdırılması”, “tibbi avadanlıqların yeni texnologiyalara uyğun olaraq yenilənməsi”, “tibbi personalın dünya standartlarına uyğun maarifləndirilməsi” kimi tədbirlərinə xərclənməsinin də vətəndaşlara göstərilən xidmətlərin keyfiyyətinin artırılmasına səbəb olacağını deyirdilər. Amma nə baş verdi? Düzdür, bu sistemə keçiddən sonra region insanları sürətlə xəstəxanalara axışdılar. Bəlkə ömründə bir dəfə də həkim qəbuluna getməyən insanlar, lazım oldu-olmadı, bütün müayinələrdən keçməyə başladı, hətta MRT, KT olunmaq üçün növbələrə düzüldülər. Amma bu, heç də həmin şəxslərin keyfiyyətli müayinə və müalicə olunması anlamına gəlmir. Çünki regionlardakı dövlət xəstəxanalarında tibbi avadanlıqlar əksərən köhnə, sıradan çıxmış vəziyyətdədir. O avadanlıqların yenilənməsi ilə bağlı addəmlar isə kifayət etmir. Mütəxəssislərə gəlincə, regionlarda həkim çatışmazlığı problemini hər kəs bilir. Qanaxması olan hamilənin cırılmış uşaqlığını tikməyə peşəkar ginekoloq-cərrah yox, infarkt olmuş xəstəni çox tərpətmədən aparıb anju etdirib, tıxanmış damarını açan yox, xəstələri daşımağa ambulans yox. Qanı axan xəstə maşının və ya “Qazel”in arxasında can verə-verə o rayon, bu rayon gəzdirilir, axırda da yaxınlarına “Bakıya aparın, burda qalsa, öləcək” deyilir.
Bütün bunlara görədir ki, Bakıdakı istənilən dövlət xəstəxanasını rayon sakinləri doldurublar, insan əlindən tərpənmək olmur. Bakıda qeydiyyatda olanlar isə günlərlə USM, endoskopist, MRT qapısında gözləyirlər ki, Ucardan, Yevlaxdan… gələn ağır xəstə, bəzi hallarda imtiyazlı şəxs - şəhid ailəsi üzvü, qazi və əlillər müayinə olunub getsinlər, sıra bunlara çatsın. Sən gözlə, canı ağrıyan sıravi vətəndaş!
Regionlarda tibb müəssisələrinin dünya standartlarına çatdırılması üçün hər il dövlət büdcəsindən, indi də İTS fondundan milyardlar xərclənir. Bəs nəticə? 2-3 ildən bir işdən çıxarılan və yeyinti üstündə cəza alan, cinayət işi açılan baş həkimlər və direktorların xəbərlərini oxuyuruq. Sonradan həmin kadrların ölkənin digər xəstəxana və mərkəzlərinə rəhbər təyin olunması da “unikal” çıxış yoludur.

Vəziyyətdən çıxış yolu isə asan deyil.
Çox da mürəkkəb olmayan əməliyyatlar və müayinələr yenə də Bakının ümidinə qalıb. Bakı isə bu eybəcər, girdablarla dolu mənzərəni yaradanların ümidinə...
Elçin Zahiroğlu
BakuPost

“Dünən (13 noyabr – red.) Fövqəladə Hallar Nazirliyinə (FHN) yönəlik tənqidi paylaşımım onların xoşuna gəlməyib və bu günlərdə bizim klinikanın Rentgen kabinetinin fəaliyyətinə qadağa qoymaq istəyirlər”.

Yeniavaz.com xəbər verir ki, bunu Azərbaycan Tibb Universitetinin Tədris Terapevtik Klinikasının Şüa Diaqnostikası şöbəsinin müdiri, həkim-radioloq Aydın Əliyev sosial şəbəkə hesabında yazıb.

O bildirib ki, əgər belə bir hal yaşansa, bu qərəzli olacaq:
Çünki biz 3 min 500 manat xərc çəkərək kabineti standartlara uyğunlaşdırmışıq. Dövlət başçısı tez-tez çıxışlarında ictimai nəzarət, vətəndaş tənqidi haqda tövsiyələr verir, biz də bunu əldə əsas tutaraq tənqid edirik. Bizi sıxışdırmaq, bunun əleyhinə çıxmaq deməkdir. Bu isə heç kimə xeyir verməyəcək!”

Qeyd edək ki, A. Əliyev noyabrın 13-də öz sosial şəbəkə hesabında son həftələrdə FHN-in bir çox klinikalarda Rentgen və KT kabinetlərinin fəaliyyətini qaydalara cavab vermədiyini əsas gətirərək dayandırmasını tənqid edib.
“Bunu eşidərkən dahi komediyaçı Çarli Caplinin məşhur qısa metrajlı filmi yadıma düşdü. Çaplin balaca oğlunu təlimatlandırıb qonşuların pəncərə şüşələrini sındırtdırır, sonra da özü şüşə təmirçisi qismində küçəni gəzərək oğlunun sındırdığı pəncərələri təmir edib pul alır. Filmdəki uşaq FHN-dir. Çaplin FHN-ə yaxın olan şirkətdir. Pəncərəsi sındırılan qadın isə klinikalardır”, – o bildirib.