Bu gün Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsində yerləşən Şuşa şəhərinin Ermənistan tərəfindən işğal olunmasından (1992-ci il mayın 8-də) 26 il ötür.

Şuşa Azərbaycanın unikal mədəniyyət mərkəzlərindən biridir. Təbii gözəllikləri ilə seçilən bu şəhər milli memarlığımızın və orta əsrlər şəhərsalma sənətinin qiymətli abidəsidir.

Moderator.az xəbər verir ki, Milli-mənəvi dəyərlərimizi və musiqi ənənələrimizi daim yaşadan Şuşa mühüm iqtisadi, siyasi və mədəni əhəmiyyətə malik şəhər kimi təşəkkül tapanadək zəngin yol keçib, Qarabağ xanlığının mərkəzi olmaqla xalqımızın həyatında özünəməxsus rol oynayıb.

Qasım bəy Zakir, Xurşidbanu Natəvan, Mir Möhsün Nəvvab, Nəcəf bəy Vəzirov, Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev, Yusif Vəzir Çəmənzəminli, Firudin bəy Köçərli, Əhməd bəy Ağaoğlu və digər görkəmli şəxsiyyətləri ilə tarixə düşən bu şəhər dünyada Azərbaycan muğamının beşiyi kimi tanınır.

1977-ci ildə ümummilli lider Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə “Şuşa şəhərinin tarixi hissəsini tarix-memarlıq qoruğu elan etmək haqqında” qərar qəbul edilib. Həmin vaxtdan Şuşada quruculuq işləri geniş vüsət alıb, mədəniyyətimizin və incəsənətimizin böyük simalarından Üzeyir bəy Hacıbəylinin, Xurşidbanu Natəvanın və Bülbülün ev muzeyləri yaradılıb, görkəmli şair Molla Pənah Vaqifin məqbərəsi ucaldılıb.

1991-ci il oktyabrın 18-də dövlət müstəqilliyinin bərpası haqqında müvafiq sənədlər qəbul edən Azərbaycan Respublikası Dağlıq Qarabağ münaqişəsi nəticəsində Ermənistanın aqressiv etnik təmizləmə siyasəti ilə üz-üzə qaldı.

Dərin siyasi, iqtisadi, sosial böhran keçirən və Dağlıq Qarabağda yaranmış gərgin vəziyyətdən çıxış yolu axtaran ölkəmiz hələ öz milli ordusu formalaşmadığından yüksək hərbi-strateji əhəmiyyətli Şuşa şəhərinin müdafiəsində yalnız könüllü özünümüdafiə dəstələrinin yardımına ümid edirdi. Lakin onların qəhrəmancasına döyüşmələrinə və layiqli müqavimət göstərmələrinə baxmayaraq, təpədən dırnağadək silahlanmış Ermənistan silahlı qüvvələri 1992-ci il mayın 8-də Şuşa şəhərini işğal etdi.

Şuşanın müdafiəsi uğrunda aparılan döyüşlərdə 195 nəfər soydaşımız şəhid oldu, 165 nəfər yaralandı, 58 nəfər əsir düşdü və girov götürüldü.

Erməni vandalları işğal vaxtı minlərlə eksponatın olduğu muzeyləri talan etdilər, yüzlərlə tarix-mədəniyyət abidəsini dağıtdılar, məbədgah və məscidləri təhqirlərə məruz qoydular, çox sayda nadir əlyazma nümunələrini məhv etdilər, təhsil və səhiyyə ocaqlarını xarabazara döndərdilər.
Şuşada dövlət tərəfindən qorunan 248 tarixi abidə, 8 muzey, bir rəsm qalereyası, bir məqbərə, 8 musiqi məktəbi, onlarla mədəniyyət obyekti işğal altında qalıb.

Şuşanın işğalı zamanı yüzlərlə dinc sakin həlak olub, 60-ya yaxın mülki şəxs girov götürülüb və itkin düşüb, ölən, yaralanan və girov götürülənlər arasında qadınlar və uşaqlar da var. Onların bir çoxu bu günə qədər azad olunmayıb. Şuşanın işğalı nəticəsində təxminən 22 minə yaxın insan qaçqın düşüb.

Nurlana Əliyeva: “Bunu AXC-nin fəaliyyətində aydın görmək mümkündür”
“Azərbaycan qadını həmişə ailəsi, dövləti uğrunda fədakarlığa hazır olub və biz bunu Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin timsalında aydın görürük”.

Bunu “Cümhuriyyətə işıq saçan qadınlar” adlı müsabiqənin qaliblərinin mükafatlandırılması mərasimində çıxış edən YAP-ın Qadınlar Şurasının sədri, Bakı Slavyan Universitetinin rektoru Nurlana Əliyeva bildirib. O, sovet dönəmində milli yaddaşın qorunub saxlanılmasında mərhum prezident Heydər Əliyevin mühüm rol oynadığını da vurğulayıb:

“AXC-nin həyatında Azərbaycan qadınları yaxından iştirak edib. Həmin dövrü araşdıran zaman biz bu həqiqətə bir daha şahid oluruq. Lakin təəssüflər olsun ki, Azərbaycan xalqının digər nümayəndləri kimi qadınlarımızın göstərdiyi fədakarlığa baxmayaraq, AXC iki il belə yaşaya bilmədi. Baxmayaraq ki, onun başında böyük hərbi-siyasi xadimlər – M.Ə.Rəsulzadə, F.Xoyski, S.Mehmandarov, Ə.Şıxlınski və s. kimi nəhəng şəxsiyyətlər dayanırdı.

AXC-nin tarixinin, fəaliyyətinin öyrənilməsinə sovet dönəmində qadağa qoyulsa da, ümummilli ldier Heydər Əliyev sovet dövründə belə milli yaddaşın, istiqlal düşüncəsinin yaşadılmasına cidid səy göstərdi. 1991-ci ildə Azərbaycan növbəti dəfə öz müstəqilliyini elan etməklə yenidən öz istiqlalına qovuşdu. Və bu gün biz şahid olduğumuz hər bir uğur, hər bir inkişafa görə bu yolda böyük zəhmətlər, məhrumiyyətlər çəkən insanlarımıza borcluyuq”.

Redaksyamıza daxil olan ilginc məlumatla əlaqədar bir necə mətbuat qurumunun birgə araşdırması nəticəsində Bakı şəhərində Qida məhsullarının istehsalı və şatışı ilə məşqul olan Başkent kafe və restoranlat şəbəkəsinin vitrinlərində bərli - bəzəkli görünən şirinyat məhsullarının hazırlandığı sexin Heç bir sanitar - gegenik qaydalarına uyğun gəlmədiyini şahidi olduq.

Bildirmək istəyirik ki, deyilən ünvanda olduqda bizi şoka salan məqamların şahidi olmaqla yanaşı, Avtomabillərin təmir olunduğu müəssənin həyətində hisin - pasın içərisində normal qapısı pencərəsi olmayan sexin içərisində, divarlarında natəmizliyin açıq - aydın müşahidə olunduğu bu məkanın qida istehsalı ilə məşqul olması bizi olduqca məyyus etdi.

TAM TƏFSİLATIYLA HAL-HAZIRDA HAZIRLADIĞIMIZ GENİŞ VİDEO SURJET və MƏQALƏMİZDƏ TANIŞ OLA BİLƏRSİNİZ

BİZİ İZLƏYİN