Martın 8-i günorta saatlarından başlayaraq martın 9-u səhər saatlarınadək Rusiya sülhməramlılarının müvəqqəti yerləşdiyi Azərbaycan ərazisindəki qanunsuz erməni silahlı dəstəsinin üzvləri ordumuzun Xocalı və Goranboy rayonlarında yerləşən mövqelərini müxtəlif çaplı atıcı silahlardan fasilələrlə atəşə tutub. Zamantv.az “Yeni Müsavat”a istinadla xəbər verir ki, bu barədə Azərbaycan Müdafiə Nazirliyi məlumat yayıb. Xəbərə görə, təxribatların qarşısını almaq məqsədilə bu istiqamətlərdə yerləşən bölmələrimiz tərəfindən adekvat cavab tədbirləri görülüb. “Hazırda qeyd olunan istiqamətlərdə vəziyyət sabitdir, əməliyyat şəraiti bölmələrimizin tam nəzarəti altındadır. Bildiririk ki, Azərbaycan Ordusu heç bir halda mülki infrastrukturu hədəfə almır, yalnız qanunsuz erməni silahlı dəstələrinin mövqelərinə dəqiq zərbələr endirir”, - rəsmi məlumatda deyilir.

Qeyd edək ki, son günlər Ermənistan-Azərbaycan sərhədində və Rusiya sülhməramlılarının müvəqqəti yerləşdiyi Azərbaycan ərazilərində erməni quldur dəstələrinin təxribatçı hərəkətləri intensiv xarakter alıb. Azərbaycan tərəfi dəfələrlə xəbərdarlıqlar etsə də, hələlik bunun təsiri hiss olunmur. Son günlərdə Şuşa və Xocalı istiqamətində erməni təxribatçılarına müxtəlif yollarla xəbərdarlıqların edilməsi, hətta erməni dilində mesajların verilməsi də qarşı tərəfin təxribatçı davranışlarını dayandırmayıb. Bu mənada düşmənə “öz dilində” cavab vermək, görünür, daha məqbul variantdır. Bu vəziyyət isə növbəti “Dəmir Yumruq” əməliyyatını qaçılmaza çevirir. Ekspertlər də bunu istisna etmir.

“Ermənilər Rusiya sülhməramlılarının razılığı, göstərişi və himayəsi olmadan həmin ərazilərdə bir güllə də atmazlar. Ermənistanın buna qətiyyən cəsarəti çatmaz. Orada baş verən bütün təxribatların məqsədi və himayədarı var. Ermənilər Ukrayna məsələlərinə görə axmaq, xam xəyallara düşüblər və bic variantlara əl atırlar”. Bunu Pravda.az-a açıqlamasında Milli Məclisin deputatı Elman Məmmədov deyib.

Deputat bildirib ki, Ermənistan 2008-ci ildə Osetiyada baş verən hadisələri təkrarlamaq istəyir: “Nəzərə almaq lazımdır ki, həmin vaxt Osetiyada da Rusiya sülhməramlıları var idi. Gürcülər separatçılara qarşı çıxmaq istəyəndə isə sülhməramlılarla qarşılaşdılar. Yəni Osetiya tərəfinin törətdiyi təxribatlara gürcülər cavab vermək istəyəndə, Rusiya sülhməramlıları Gürcüstan hərbçilərinin qarşısını kəsirdi. Sonda isə Gürcüstanın başına gələn oyunlar hamıya məlumdur. İndi ermənilər də bu cür xam xəyallara dalıblar. Sirr deyil ki, Azərbaycan ərazisində Ermənistana və separatçı rejimə məxsus bir neçə min hərbçi hələ də qalmaqdadır. Onların silahlanmasına isə əlbəttə ki, sülhməramlılar himayədarlıq edirlər. Düşünürlər ki, vaxtaşırı törətdikləri təxribatlar getdikdə güclənəcək və daha təhlükəli hal alacaq və belə olan vəziyyətdə, Azərbaycan öz ərazisində yaşayan həmin qeyri-qanuni quldur dəstələrinə qarşı anti-terror əməliyyatı icra edəcək. Plana əsasən, bu halda, Rusiya sülhməramlı qüvvələri işə qarışacaq. Yəni ermənilərin təxribat törətməkdə məqsədi bundan ibarətdir. Rusiya sülhməramlılarının yerləşdirildiyi ərazidə heç bir donuz otaran erməni onların icazəsi olmadan güllə ata bilməz”.

Hərbi ekspert, ehtiyatda olan polkovnik Üzeyir Cəfərov “Yeni Müsavat”a bildirdi ki, Qarabağda çox ciddi hadisələr baş verir: “Erməni silahlı birləşmələrinin 44 günlük Vətən savaşımızdan sonra ərazilərimizdə qalan tör-töküntüləri son həftələrdə çox azğınlaşıblar. Məhz Rusiya sülhməramlıların müvəqqəti yerləşdikləri ərazilərdən bizim ordumuzun mövqelərini davamlı şəkildə atəşə tutması halları baş verir. Azərbaycan Ordusu düşmənin bu hərəkətlərini hər dəfə layiqincə cavablandırır. Və görünən odur ki, yaxın saatlarda hərbi komandanlığımız daha qətiyyətli və sərt addımlar atmağa göstəriş verib”. Polkovnik Cəfərov baş verənlərə görə sülhməramlı kontingenti günahlandırdı: “Baş verənlərə görə ilk növbədə Rusiya qüvvələrinin komandanı, başı biznes və digər yaramaz işlərə qarışan general-mayor Andrey Volkovun məsuliyyətsizliyi və vəzifə borclarına son dərəcə biganə yanaşmasıdır. Məhz onun xeyir-duası ilə erməni silahlı dəstələri bu cür ”cürətə" və həyasızlığa əl atırlar. Biz Azərbaycan tərəfi olaraq ermənilərin nazı ilə həddən çox oynadıq və onlar da buna görə bizə bax belə “təşəkkürlərini” bildirirlər. Artıq bizim də səbr kasamız daşıb və bəzi addımların atılması zərurəti yaranıb. Bunu çoxdan etmək lazım idi. Təəssüf ki, ermənilər onlara verilən vaxtdan və şansdan doğru-düzgün istifadə etmədilər. İnşallah, yaxın günlərdə biz erməni-rus avantürasının onlara necə baha başa gələcəyinin şahidi olacağıq".

Politoloq Zaur Məmmədovun sözlərinə görə, artıq bir neçə gündür ki, ordumuza qarşı təxribatlar baş verməkdədir: “Son 3 gün ərzində erməni separatçılarının ordumuza qarşı atəş açdıqlarının şahidiyik. Sözsüz ki, onlar birilərinin əmrini yerinə yetirirlər. Digər tərəfdən isə bilərəkdən Ermənistandan Xankəndinə gedən maye qaz borusunun partladılması baş verib. Volkov yaxşı olardı ki, mövcud vəziyyəti rasional və soyuqqanlı qiymətləndirsin, tərəflər arasında vəziyyəti gərginləşdirən addımlardan əl çəksin”.

Maraqlısı budur ki, erməni təxribatlarının artması Nikol Paşinyanın Fransaya səfəri ərəfəsində intensiv xarakter alıb. Sanki bununla İrəvan Fransanı inandırmaq istəyir ki, Qarabağ məsələsində ATƏT-in Minsk Qrupunun yenidən rol almasına ehtiyac var. Elə bugünlərdə prezident Makron Azərbaycan liderinə göndərdiyi məktubunda yenə də Minsk Qrupundan bəhs edib və bu da erməni tərəfini məmnun edən məqamdır. Ermənistanın Rusiya və Qərb arasında var-gəl etməsi ermənilərin özlərini də təəccübləndirir. Rusiya Ermənistanın anti-Rusiya mövqeli davranışlarından narahatdır və hesab edir ki, Ermənistan hakimiyyəti gizli şəkildə Avropa və ABŞ-la oynamaqda davam edir. Moderator.az xəbər verir ki, bunu “Hraparak” qəzeti yazıb. “Bizdə olan məlumata görə, Rusiya Federasiyasının güc strukturları hakimiyyətin Rusiya-Ukrayna münaqişəsi ilə bağlı hansı fikirləri söylədiyini anlamaq üçün Ermənistan mediasını fəal şəkildə izləyir. Dövlət mediasının məzmununa da baxılır. Monitorinq nəticəsində gündəlik hesabatlar tərtib edilərək Ermənistan hakimiyyətinə göndərilir və Nikol Paşinyana Ermənistanda anti-Rusiya təbliğatının maliyyələşdirildiyi və dövlət rəsmilərinin anti-Rusiya fikirlər səsləndirməsinə sübut kimi təqdim edilir. Hər bir belə halla bağlı təxirəsalınmaz tədbirlərin görülməsi və günahkarların cəzalandırılması təklif edilir. Rusiya artıq Paşinyanın ikili oyunlarına səbr etməyə hazır deyil və sədaqət və müttəfiqlik sübutunu tələb edir”, - erməni qəzeti belə yazır.

Bu arada Rusiya Silahlı Qüvvələrinin hərbi kalonunun Laçın dəhlizi ilə Xankəndindən yola düşməsi ilə bağlı iddia ortaya atılıb. Bizim.Media xəbər verir ki, bu barədə görüntülər sosial şəbəkələrdə yayımlanıb. Bildirilib ki, onlar Ukrayna ilə müharibəyə cəlb olunacaqlar. Həmçinin, başqa bir iddiaya görə, hərbçilərin bir hissəsi Gümrüdəki 102-ci bazaya köçürüləcək, Gümrüdə olanlar isə Ukrayna ilə müharibə üçün yola düşəcəklər. Əgər xəbər doğrudursa, onda məntiqlə erməni separatçıları özlərini yığışdırmalıdır, ən azı Rusiya hərbçilərinin kölgəsində gizlənmək imkanlarından məhrum olacaqlarına görə. Amma yenə də köhnə vərdişlərindən əl çəkə bilmirlərsə, o halda Azərbaycanın antiterror əməliyyatına başlaması və 44 günlük müharibədə BMT Təhlükəsizlik Şurasının 4 qətnaməsini yerinə yetirdiyi kimi, bu dəfə də 10 noyabr 2020-ci il üçtərəfli bəyanatını təkbaşına həyata keçirib, erməni silahlılarını zərərsizləşdirə, həm də elə erməni mülki əhalini də girovluqdan xilas edə bilər. “Yalnız qanunsuz erməni silahlı dəstələrinin mövqelərinə dəqiq zərbələr endirilir”, açıqlaması həm də bu planın konturlarından xəbər verir...

Rusiyanın Ukraynaya hücumunun 13-cü günündə bütün dünyanın qanını donduran hadisələr baş verir.

Zamantv.az-[b][/b]ın xarici mediaya istinadla məlumatına görə, mühasirədə olan Buça şəhərinin meri Anatoli Fedorik "Rusiya dayanmadan amansızcasına bombalayır. Bu kabusdur" deyib.

Fedoruk vurğulayıb ki, Kreml yenə də mülki şəxslər üçün təhlükəsiz dəhlizlər vəd etsə də, mütəmadi olaraq mərmi və raket yağışları əhalinin daha çox olduğu yerlərə düşməyə davam edir.
"Ağır silahlardan atəşə tutulması gecə-gündüz davam etdiyi üçün meyitləri belə toplaya bilmirik. Şəhərin küçələrində itlər meyitləri parçalayır. Bu kabusdur", - Fedoruk bildirib.

Bakıda və Abşeron yarımadasında martın 9-u axşamdan 10-u səhərədək arabir yağış yağacağı gözlənilir.

Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin Milli Hidrometeorologiya Xidmətindən Zamantv.az-a verilən xəbərə görə, gecə bəzi yerlərdə intensiv olacağı ehtimalı var. 10-dan 11-i səhərədək şimal-qərb küləyinin 15-20 m/s, arabir 23 m/s-dək güclənəcəyi gözlənilir.

Azərbaycanın rayonlarında
Martın 9-da günün ikinci yarısı şimal və qərb rayonlarından başlayaraq 13-dək ölkə ərazisində hava şəraitinin dəyişəcəyi, arabir yağıntılı olacağı, dağlıq və dağətəyi rayonlarda qar yağacağı gözlənilir. Ayrı-ayrı yerlərdə intensiv olacağı, şimşək çaxacağı, dolu düşəcəyi ehtimalı var. Qərb küləyi ayrı-ayrı yerlərdə arabir 20-25 m/s-dək güclənəcək. Çaylarda sululuğun artacağı ehtimal olunur. Havanın temperaturu ötən günlərlə müqayisədə tədricən 5-8° aşağı enəcək.

Qeyd: İkinci ongünlükdə ölkə ərazisində birinci ongünlüyə nisbətən hava şəraitinin qeyri-sabit, fasilələrlə yağıntılı olacağı, temperatur rejiminin aşağı olacağı gözlənilir.

Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenski Rusiya prezidenti Vladimir Putini müharibəni dayandırmağa çağırıb.

Zamantv.az bildirir ki, bu barədə o, ABC News-a müsahibəsində bildirib.

İndi Putinə nə demək istədiyi sualına cavab verən Zelenski bunları deyib:
“Mən inanıram ki, o, başladığı müharibəni dayandırmağa qadirdir. Və hətta o, bunu başladığını düşünməsə də belə, yenə qadirdir. Müharibəni dayandırmağın onun bacardığı şey olduğunu inkar etmək olmaz”.

Qeyd edək ki, əvvəlcə UNİAN xəbər yaymışdı ki, martın 3-də Zelenski Putini Ukrayna torpaqlarını tərk etməyə və ya onunla danışıqlar masasına oturmağa çağırıb.

Rusiya qoşunları Kiyev vilayətinin Buça kəndini növbəti dəfə artilleriya atəşinə tutub. Şəhər mühasirəyə alınıb.

Zamantv.az Ukrayna KİV-nə istinadla bildirir ki, bu barədə mer Anatoli Fedoruk telemarafon zamanı məlumat verib.

Şəhər sakinlərinin su, yemək almaq imkanı yoxdur, işıqlar kəsilib və getmək imkanları yoxdur. Bələdiyyə sədri vurğulayıb ki, yerli sakinlər zirzəmilərdə gizlənir və onlarla demək olar ki, heç bir əlaqə yoxdur.

Ukraynanın xarabazarlığa çevrilən şəhər və qəsəbələrindən son görüntüləri təqdim edir.

Rusiyanın Ukraynaya qarşı başlatdığı hərbi əməliyyatlara səbəb kimi “Kiyevdəki neonasistlər” variantını ön plana çəkməsi diqqətdən yayınmır. Xüsusilə də, son günlərdə Kreml rəsmilərinin çıxışlarında “Ukraynanın neonasistlərdən təmizlənməsinin” Moskavanın əsas məqsədi olduğu bildirilir. Zamantv.az xəbər verir ki, mövzu ilə bağlı sualları Bizim.Media üçün cavablandıran politoloq Qabil Hüseynlinin sözlərinə görə, milliyətçi öz xalqını sevən adama deyilir:

“Milliyyətçi öz xalqının yolunda dayanmadan çalışan və xalqını irəli aparmaq istəyənlərə deyilir. Lakin Kremldə biraz da irəli gedib, Ukraynada “neonasistlər”in olduğunu bildirirlər. Bu başdan-ayağa cəfəngiyyatdır. Nasist dedikləri, milliyətçi dedikləri kimə qarşı pislik ediblər? Yaxud da qonşu kimi sizlərə qarşı hansısa pisliyi ediblərmi? Bu, vəhşi, barbar müharibənin məntiqsiz uydurmalarıdır”.

Politoloq neonasist iddialarının Rusiyanın hücum əməliyyatlarına haqq qazandırmaq üçün irəli sürdüyü variant olduğunu da qeyd edib:

“Deməli, sən beynəlxalq hüququn normalarını tapdayacaqsan, adını da qoyacaqsan ki, “milliyyətçi dairələrə qarşı mübarizə aparmaq”.

Bu çox cəfəng fikirdir. Eyni zamanda bu, dünyanı qarşıdurmaya apara biləcək iddiadır. Rusiya hakimiyyətinin Ukrayna ilə uzun müddətdir ki, ixtilafları var idi və bu ixtilaflardan səbəbi yenə də Rusiya idi. Milliyyətçi dediyin adamların, Krım kimi böyük ərazisini işğal etmisən, Donetsk və Luqansk kimi qondarma qurumların müstəqilliyini tanımısan. Bu nöqteyi-nəzərdən, onların bu fikirləri cəfəngiyyatdır”.

Zamantv.az - Ukraynada işğalçı Rusiya ordusunun ağır bombardmanları altında qalan azərbaycanlıların evakuasiyası əsas qayğılardan biri olduğu vaxtda Rusiyada yaşayan soydaşlarımız üçün də problemlər yarandı. Dünən Rusiyanın bütün aviaşirkətləri (“Aeroflot”, “Ural Arilines” və s.) əksər xarici ölkələrə uçuşları qeyri-müəyyən vaxta qədər dayandırdığını elan etdi. Rusiyanın Federal Hava Nəqliyyatı Agentliyinin tövsiyəsi ilə beynəlxalq uçuşlar zamanı yaranan risklərlə əlaqədar Rusiya aviaşirkətləri Azərbaycana uçmayacaq.

Bu xəbərdən az sonra Azərbaycan Hava Yolları” (AZAL) QSC bəyan edib ki, “Azərbaycan Hava Yolları” və “Buta Airways” aviaşirkətləri martın 6-da saat 08:00-dan etibarən Rusiya Federasiyasının şəhərlərinə bütün reysləri dayandırır. “Vəziyyət, həmçinin tətbiq edilən sanksiyalarla bağlı beynəlxalq aviasiya sığortası və təkrarsığorta bazarında son dəyişikliklərlə əlaqəlidir. Bu dəyişikliklər Azərbaycanın milli aviadaşıyıcısının fəaliyyətinə də təsir göstərib. Mövcud şəraitdə AZAL və sığorta şirkətləri yaranmış vəziyyəti ətraflı təhlil etməli, bütün mənfi və müsbət təsirləri qiymətləndirməli, öz siyasətlərində bütün mümkün dəyişiklikləri araşdırmalıdırlar”, – AZAL-ın açıqlamasında qeyd olunur.

Moskvada ticarətlə məşğul olan İsmayıl Həsənov Pressklub.az-a bildirib ki, uçuşların dayandırılması azərbaycanlılar üçün gözlənilməz pis xəbərdi. Onun sözlərinə görə, Rusiyaya qarşı tətbiq edilən sanksiyalar ölkədə ciddi problemlər yaradıb, ticarət dayanmaq üzrədir, rubl kəskin ucuzlaşıb. Nəticədə bir çox azərbaycanlılar ölkəyə qayıtmağa başlayıb: “Mənim martın 14-ə biletim vardı, aviaşirkət elan edib ki, uçuş olmayacaq. Bilmirik necə olacaq, çox narahatıq. Biletlərin geri qaytarılması, yaxud uçuş olacağı tarixə dəyişdirilməsi barədə məlumatsızıq. Quru yolla Azərbaycana qayıtmaq da imkansızdır, çünki pandemiyaya görə quru sərhədləri bağlıdır”.

İ.Həsənov əlavə edir ki, hazırda Rusiyada çalışan soydaşlarımız pərişan durumdadırlar: “Əksər xarici firmalar ölkəni tərk edir, iş yerləri sürətlə bağlanır, bazarlara xaricdən mal gəlmir. Kəskin inflyasiya var, rubl dəyərdən düşür, burada pul qazanmağın mənası qalmır. Hamı çıxıb getməyə çalışır”. Yaranmış durumu Pressklub.az-a şərh politoloq Elxan Şahinoğlu bildirib ki, Rusiya müxtəlif ölkələrlə hava əlaqəsini kəsib, o cümlədən Azərbaycana uçuşlar dayandırılıb:

“Rusiyadan kütləvi çıxış var, çox güman, Putin bu axının qarşını kəsmək istəyir. Amma bununla bu ölkədə yaşayan azərbaycanlılara ikiqat problemlər yaradır. Birinci, soydaşlarımız buradaki ailələrinə pul göndərməkdə çətinlik çəkəcəklər. Çünki Mərkəzi Bank intervensiyalara qeyri-rəsmi qadağa qoymaqla bərabər, ölkədən pul çıxışını məhdudlaşdırır. İkincisi, Novruz Bayramı ərəfəsində soydaşlarımız öz doğmalarına baş çəkə bilməyəcəklər, sıxıntı çəkəcəklər. Bunu dolayı yolla Azərbaycana təzyiq kimi qiymətləndirirəm. Necə ola bilər, Ermənistana uçuşlar var, Rusiya hakimiyyət orqanları vətəndaşlarına bu ölkəyə turist kimi səyahət etməyi tövsiyə edirlər. Deməli, Azərbaycana fərqli münasibətdə siyasi təzyiq elementləri axtarmaq lazımdır”.

İqtisadçı Toğrul Maşallı isə deyir ki, Azərbaycan hökuməti məsələyə praqmatik yanaşmalıdır. “Bəllidir ki, bizim iqtisadiyyatımız o qədər də böyük deyil və tərəflərə təsir etmək gücündə deyilik. Amma vəziyyətdən istifadə edə bilərik. İndi həm Ukraynadan, həm Rusiyadan kifayət qədər çox insan qaçır. Əgər Ukraynada insanlar müharibənin fəsadlarından qaçırlarsa, Rusiyada səbəblər bir qədər başqadır. Bu həm müharibənin dəstəklənməməsi və bu səbəbdən repressiyalar qorxusudur, həm də indiki sanksiyalar altında işləmək üçün şəraitin olmamasıdır”, – iqtisadçı vurğulayıb.

T.Maşallı qeyd edir ki, hazırda Rusiyada Avropaya vizası olanlar qatar vasitəsilə Finlandiyaya üz tuturlar, vizası olmayanlar isə Ermənistana Türkiyəyə, Serbiyaya uçurlar. Məsələn, gün ərzində İrəvana reyslərin sayı 13-14-dən 37-40-a kimi artıb. Yeri gəlmişkən, İrəvana uçanların da böyük hissəsi oranı tranzit kimi istifadə edərək, ya Gürcüstana, ya da Türkiyəyə keçirlər:

“Amma Azərbaycan bundan kənarda qalıb. Düzdür, Azərbaycana da uçan var idi, amma bura gələnlərin böyük hissəsi Bakını tranzit yeri kimi istifadə edirdi. Ümumən onların sayı Gürcüstan ilə müqayisədə qat-qat az idi. Fikrimcə, hökumətimiz praqmatik olsa, ölkədə həm rusiyalıların, həm ukraynalıların gəlməsi üçün şərait yaradardı. Misal üçün, Rusiyadan qaçanlar arasında “kreativ sinfin” nümayəndələri çoxdur. Onlar arasında isə İT-sahəsində çalışan mütəxəssislərin payı yüksəkdir. Bakıda onlar üçün müəyyən qədər rahat şərait var. Çünki rus dili cəhətindən, uşaqlar üçün məktəb, ünsiyyət imkanı və s. Vəziyyətdən istifadə edərək, onları Azərbaycana dəvət edib, şərait yaratmaq olardı. Bəllidir ki, İT-işçiləri üçün burada kifayət qədər çox iş yoxdur. Amma bu bazarda çalışanların böyük hissəsi “remote” (yəni uzaqdan) işləyir. Gürcüstana getmələrin də əsas səbəbi orada rahatlıqla uzaqdan işləmək imkanıdır. Oraya nə viza, nə də qalmaq üçün xüsusi sənəd lazım deyil. Eyni zamanda, bankda çox rahatlıqla hesab açmaq imkanı da var. Amma Azərbaycanda bu yoxdur”.

İqtisadçı deyir ki, Azərbaycana gəldikləri halda, burada həm müvafiq bazarda qiymətlərin aşağı düşməsinə səbəb olacaq, həm də xaricdən kifayət qədər vəsait də cəlb edəcəklər: “Hələ bunun dolayı təsirləri barədə demirəm. Eyni məsələ mədəniyyət, müxtəlif xidmət sektorlarına da aiddir. Bu insanların böyük hissəsi Rusiyadan qaçır. Biz də, ölkə olaraq, bundan istifadə edib, qeyri-neft sektoruna töhfə verə bilərik. Ya da ən azı turist kimi də cəlb etmək olar. Amma deyəsən, “balanslı xarici siyasət” naminə Azərbaycan bu vəziyyətdən istifadə etməyəcək”.

Belarus Baş Qərargah rəisi Viktor Quleviç istefa verib.

"Zamantv.az" xarici KİV-ə istinadən xəbər verir ki, onun tabeliyində olanların Ukraynadakı müharibədə iştirakdan imtina etdiyini bildirərək istefa verdiyi bildirilir.

Quleviçin ifadəsinin martın 4-nə aid olduğu iddia edilir. Bu barədə müvafiq sənəd yayılıb.

Rusiyanın Ukraynaya hərbi təcavüzə başlamasının 10-cu günü geridə qaldı. Hərbi cəhətdən blitskrieg uğursuz oldu və bunun bir sıra hərbi-strateji və hərbi-siyasi nəticələri yarandı.

Birincidən başlayaq

Sürətli cəbhə hücumunun uğursuzluğu səbəbindən uzunmüddətli amillər öz təsirini göstərməyə başladı. Əvvəla, məlum oldu ki, qələbə üçün həddindən artıq təriflənmiş “kalibrlər” və “İsgəndər”lər azlıq edir. Türkiyə boğazları rus döyüş gəmiləri üçün bağladı və dənizdəki “kalibrlər” də onlarla birlikdə Qara dənizə girə bilmədi. Quru qoşunları artıq bütün atəşə vasitələrini xərcləyib, zavodlardan yeni tədarüklərə isə ümid yoxdur.

İkincisi

Hiss edilən silah çatışmazlığı yaranıb, ona görə ki, Rusiya ordusu ya onları itirdi, ya da qənimət şəklində ukraynalılara qismət oldu. Tula zavodu və Rotenberqin digər müəssisələri silah çatışmazlığını aradan qaldırmaq üçün verilən sifarişləri yerinə yetirə bilmir. Eyni şey sursat və mərmilərə də aiddir. Onlarla da vəziyyət çox pisdir, çünki xammal yoxdur. Əvvəllər tədarüklər əsasən Sloveniya, Finlandiya və Almaniyadan həyata keçirilirdi. Onlar indi bloklanıb. Fabirklərdən yalnız üç-dörd aydan sonra silah almaq realdır.

Üçüncüsü

Rus qouşunları istər-istəməz logistik cəhənnəmə daxil olub. İrəliləyən rus qoşunlarının təchizat xətləri uzanır və davamlı hücumlara və atəşə məruz qalır. Dəmir yolu nəqliyyatından istifadə yalnız bəzən və yalnız müəyyən istiqamətlərdə mümkündür. Eyni zamanda yanacaq olan 60 dəmir yolu çəni Ukrayna PUA-ları tərəfindən məhv edilib. Ona görə də təchizatı təmin etmək yükü nəqliyyat vasitələrinin üzərinə düşür. Kolonlar on kilometrlərlə uzanır və Ukrayna artilleriyası və “Bayraktar”ları tərəfindən asanlıqla atəşə tutulur.

Nəticədə, yanacaq çatışmazlığı səbəbindən avanqard birləşmələr dayanır, piyada döyüş maşınları, tanklar və zirehli transportyorlar çölə atılır, ekipajları ən azı bir az yemək axtarmaq üçün tarlaları və kəndləri dolaşırlar. Onu tapmasalar, təslim olurlar - harada ki, qidalanır və isinirlər, hətta valideynlərinə və qohumlarına özləri haqqında məlumat vermək üçün evə zəng etməyə də icazə verilir.

Beləcə

Növbəti qara xəbər artıq rublun və qiymətli kağızların çökməsinə səbəb olan böyük sanksiyalardır. Artıq bir müddətdir ki, bu maliyyə-iqtisadi amil siyasi xarakter alıb. Təbliğat üçün ağzını doldurmaq və federal kanallarda nağıl danışmaq olar – amma bütün bunlar Rusiya üçün indilik keçərlidir. Halbuki amma əhali rublun 45-50% devalvasiyasının nə ilə nəticələnəcəyini yaxşı bilir.

Rusiya vətəndaşları arasında keçirilən sorğunun nəticələri maraqlıdır. Onların Ukraynada insan tələfatı və dağıntılar heç veclərinə də deyil. Rusiya ordusunun əsgər və zabitləri arasında itkilərin artmasına münasibət də demək olar ki, oxşardır, bu da onları çox narahat etmir.

Onlara həqiqətən təsir edən iqtisadi və maliyyə çöküşünün perspektivləri, qiymət artımı ilə bağlı çətinliklər, ərzaq qıtlığı, həyat şəraitinin və yaşayış şəraitinin pisləşməsidir. Hər gün keçdikcə daha aydın olur ki, hərbi qələbəyə nail olmaq mümkün deyil. Ukrayna təslim olmaq niyyətində deyil və üstəlik, demilitarizasiya, denazifikasiya və neytral statusla bağlı Rusiyanın ultimatumunun bütün şərtlərini rədd edir.

Bu zaman isə siyasi və diplomatik fəaliyyət işə başlayır, həmişə olduğu kimi, açıq və gizli şəkildə.

Hətta Ukrayna ilə müharibənin tərənnümü təbliğatının polifoniyası fonunda da bir qədər fərqli motivlər səslənməyə başlayır. Prezident Vladimir Putinin iqtisadi müşaviri Andrey Belousov deyib ki, “sanksiyalar əbədi deyil və biz onların ləğvinə həqiqətən ümid edirik”. Qeyd edək ki, Putin öz müşavirini dinləyir və Belousov bu sözləri elə-belə deməzdi. Daha sonra Putinin özünün dilindən çıxdı ki, Rusiya heç kimi təhdid etmir, münasibətləri normallaşdırmaq lazımdır.

Bir tərəfdən, bu cür siqnalları heç olmasa hansısa danışıqlara başlamaq istəyi kimi də qiymətləndirmək olar. Təsadüfi deyil ki, Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov İstanbulda ukraynalı həmkarı Dmitri Kuleba ilə görüşə hazır olmasından danışıb.

Digər tərəfdən, Moskva yenidən ultimatum və təhdid dili ilə danışmağa başladı. “Rossiya 24” telekanalında çıxış edən Putin deyib ki, “Bugünkü Kiyev rəhbərliyi başa düşməlidir ki, onlar eyni ruhda davam etsələr, Ukrayna dövlətçiliyinin gələcəyini sual altına qoyurlar və bu, baş verərsə, baş verənlər tamamilə onların vicdanına yazılacaq”. Başqa sözlə, yenə ultimatumlar.

Sanksiyaların təsiri iki-üç həftə ərzində tam hiss olunacaq və qartopu kimi böyüməyə davam edəcək. İT sektorunda bir mütəxəssisin dediyi kimi, biz çötkələrə, arifmometrlərə və yazı makinalarına keçməyə hazırlaşmalıyıq. İT nəhəngləri “Microsoft” və “Oracle” Rusiyanı tərk etdi. Birinci firma, kompüterlərində “Windows” sistemi quraşdırılmış hər kəsə, ikincisi isə verilənlər məlumat bazası olan hər kəsə məlumdur. Biz təfərrüata girməyəcəyik, lakin bu proqram təminatı olmadan, həqiqətən, iyirminci əsrin əvvəllərinin alətlərinə keçməli olacaqsınız.

Və bu, iqtisadi amil deyil, siyasi amildir. Burada açıq diplomatiyadan gizliyə keçirik.

Rusiyalı oliqarx Əlişir Usmanov Böyük Britaniyanın çox sərt sanksiyaları altındadır. Elə alınmışdı ki, onun həyat yoldaşı İrina Viner-Usmanova Alina Kabayevanı məşq etdirirdi və onun vasitəsilə Usmanovlar ailəsi Putinə yaxınlaşdı.

Görünür, Usmanov Ukraynaya qarşıdan gələn işğaldan xəbərdar idi, çünki hələ yanvar ayında London və Surrey qraflığındakı malikanələrini satmağa çalışmışdı. Bu alınmadı və indi onun İngiltərədəki bütün əmlakı dondurulub. “La Repubblica” qəzetinin məlumatına görə, İtaliya hakimiyyəti Usmanovun Sardiniyadakı villasını, alman hakimiyyəti isə Hamburqda onun 600 milyon dollar dəyərində olan 156 metrlik “Dilbar” yaxtasını həbs edib.

Və birdən Rusiya mediası sevinclə hayqırdı ki, Usmanov ABŞ-da baş lisenziya alıb və ondan bütün sanksiyalar götürülüb. Bütün bunlar onun firmalarının lobbiçiliyi və korrupsiya sayəsindədir və buna görə də biz bütün sanksiyalardan yan keçə biləcəyik.

Əslində, heç də belə deyil. Lisenziya bütün əməliyyatlara icazə verir və Usmanova məxsus 50% və daha çox təşkilatların əmlakını blokdan çıxarır. Bu, yalnız iki şərt yerinə yetirildikdə mümkündür:

Birincisi, şirkətlərin fəaliyyəti Ukraynaya qarşı yönələ bilməz; İkincisi, yalnız bu şirkətlərin hesablarından debetə icazə verilir. Yəni pul götürə və ya başqa hesablara köçürə bilərsiniz, ancaq qazanc əldə edə bilməzsiniz. Belə ki, bu firma və təşkilatların işi faktiki olaraq iflic vəziyyətinə düşüb və onlar Maliyyə Nazirliyinin ən ciddi nəzarəti altındadır.

Baş lisenziya Usmanova ona görə verilib ki, o, Putinə yaxındır və amerikalıların dediyi kimi, “back channel” - Rusiya Prezidentinə birbaşa çıxışa malikdir. Beləliklə, bu, ictimai olmayan danışıqlar aparmaq imkanıdır və bunun üçün Usmanova müəyyən imkanlar verilib.

Pekin də müəyyən hərəkətlərə başlayıb. Çin ilk dəfə olaraq Ukraynada baş verənlərdən dərin narahatlığını rəsmən ifadə edib. Xüsusən də Zaporojye AES ətrafında baş verənlərə görə. Xarakterik odur ki, bəyanatda Rusiyanın öz təhlükəsizliyi ilə bağlı haqlı narahatlığına dair əvvəlki heç bir istinad yoxdur. Beləliklə, Moskvaya bilavasitə başa salırlar ki, artıq işğalla bütün bu rüsvayçılığa son qoymağın vaxtı çatıb və bir növ hərbi mərhələdən diplomatik mərhələyə keçməyin vaxtı çatıb.

Putin özünü həm hərbi, həm də iqtisadi baxmdan çıxılmaz vəziyyətə salıb. Onun üçün yaxşı həll yolları və məqbul çıxışlar yoxdur. Çox güman ki, yaranan əməliyyat fasiləsindən sonra biz son hücum üçün qüvvələr və vasitələri aşağıdakı istiqamətlərdə - Kiyev, Xarkov, Mariupol və Odessa ilə Nikolayevə cəmləşdirmək cəhdini gözləməliyik. Ukrayna ordusu buna hazırlaşır və artıq əks-hücum addımları ilə Xarkov və Çerniqov yaxınlığında mövqelərini möhkəmləndirir.

Kiyev çox sakitdir və humanitar dəhlizlərin yaradılması və fəaliyyətinin müzakirəsi istisna olmaqla, heç bir danışıqlara razılaşmağa tələsmir. Moskva əsəbidir və danışıqları pozur.

Qarşıda dönüşün əlamətləri var, ona görə də Ukrayna rəhbərliyi öz mövqeyinə arxayındır və Moskvanın ultimatumlarını müzakirə etmək niyyətində deyil. Zaman Ukraynaya işləyir və hər gün Putinin məğlubiyyətini yaxınlaşdırır.

Müəllif: Yuri Rayxel //AYNA//

Ukraynanın müdafiə naziri Oleksiy Reznikov xalqa müraciət edib.

Zamantv.az “Report”a istinadla xəbər verir ki, müraciətdə rusların əsas hücum istiqamətlərinin Kiyev, Xarkov, Çerniqov və Nikolayev şəhərləri olduğu bildirilib

“Biz sayıqlığı itirmirik. Ruslara sərt cavablar veririk. Hökumət humanitar dəhlizləri təmin etmək üçün mümkün hər şeyi edir. Amma bu, asan məsələ deyil. Çünki ruslar verdikləri sözə əməl etmirlər. Onlar yaşayış məntəqələrini hədəf alır, mülki şəxsləri atəşə tuturlar. Ukrayna xalqının öz vətəni uğrunda vuruşduğunu bütün dünya görür. Silah və sursat tədarükü ilə bağlı məlumat verməyəcəyəm. Amma bilin ki, ciddi irəliləyiş var”, - deyə o qeyd edib.

O.Reznikov vurğulayıb ki, xalq böyük şücaət göstərir: “Bizim ruslar qarşısında ən böyük üstünlüyümüz cəmiyyətimizin həmrəyliyidir. Müvəqqəti ələ keçirilən bütün şəhər və kəndləri geri qaytaracağıq. Xerson, Kaxovka, Melitopol, Berdyansk və Heniçeskdə baş verənlər göstərdi ki, rusların gecikmədən ölkəmizdən çıxması daha yaxşı olar”.