İran Dağlıq Qarabağda niyə körpülər tikir? - İctimai etiraz rəsmi mövqelə toqquşdu

İranla Dağlıq Qarabağ arasında körpülərin tikintisinə dair məlumatlar yayılıb. Məlumatlarda tikintinin əksini tapdığı fotolar da əlavə olunub. Bu fotolardan həmin ərazidə həqiqətən körpülər tikildiyi aydın görünür.

Artıq Azərbaycan tərəfi həm rəsmi, həm də ictimai olaraq məsələyə reaksiya verib. İctimaiyyətin reaksiyası kəskindir və ümumi anlamı ondan ibarətdir ki, İran bütün beynəlxalq konvensiyaları pozaraq, Azərbaycan ərazisində qeyri-qanuni tikinti işləri aparır.

İran da mövqe sərgiləyib. Bu ölkənin Azərbaycandakı səfirliyi tərəfindən açıqlama verilib:

“İrandan Dağlıq Qarabağa çəkilən 5 körpü barədə iddialar həqiqəti əks etdirmir. Xəritələrdə görünən 2 körpü qədim tikililərdir və hazırda istifadə olunmur. Digər 2 körpü isə Xudafərinin əlavələridir. Həmin 3 körpü isə gizli tikilməyib və İran tərəfi onları “DQR”-na yox, Azərbaycan Respublikası ərazisinə çəkib: “Biz həmin əraziləri Azərbaycanın torpaq bütövlüyü çərçivəsində qəbul edirik və müstəqilliyini elan edəndə bu respublikanı ilk tanıyan dövlət olmuşuq.

İran-Azərbaycan arasında çəkilən körpüləri başqa cür təqdim edənlərin niyyətinin saf olmadığını, iki qardaş ölkə arasında xoş münasibətlərə xələl gətirmək istənildiyini vurğulayan Səfirlik belə informasiyaları ciddi qəbul etməməyi məsləhət görür”.

Azərbaycanın rəsmi mövqe də İran tərəfinin münasibəti ilə eyni mahiyyətlidir.

Azərbaycan Xarici İşlər nazirinin müavini Xələf Xələfov məsələyə aydınlıq gətirərkən bildirib ki, Araz çayı üzərində “Xudafərin” və “Qız Qalası” hidroqovşaqlarının və su elektrik stansiyalarının tikintisinin davam etdirilməsi, istismarı, energetika və su ehtiyatlarından istifadə sahəsində əməkdaşlıq haqqında Saziş 23 fevral 2016-cı il tarixində imzalanmışdır və bu Sazişin tərəfləri Azərbaycan Respublikası və İran İslam Respublikası Hökumətləridir. Bu Saziş hər iki dövlətin suverenliyinə və ərazi bütövlüyünə hörmət etmək prinsiplərinə əsaslanır. Həmin prinsiplərdən çıxış edərək, Sazişdə BMT Qətnamələrinin tələblərinə uyğun olaraq Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyünün bərpa olunmasının əhəmiyyəti vurğulanmışdır. Həmçinin, Sazişə əsasən, tərəflər hər iki ölkənin suverenliyi, ərazi bütövlüyü və mənafeləri əsasında Araz sərhəd çayı üzərində “Xudafərin” və “Qız Qalası” hidroqovşaqlarının və su elektrik stansiyalarının tikilməsinin davam etdirilməsi və istismarı ilə əlaqədar birgə fəaliyyət göstərir.

Nazir müavini mətbuatda yer alan körpülərin tikilməsi hadisəsinə Sazişə uyğun olaraq “Xudafərin” və “Qız Qalası” hidroqovşaqları və su elektrik stansiyaları layihələrinin həyata keçirilməsi çərçivəsində baxılmasının düzgünlüyünə diqqət çəkib:

“İran İslam Respublikasının Səfirliyinin bildirdiyi kimi, bəndlərin və körpülərin Azərbaycan ərazisinə düşən hissəsini İran tərəfi Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyü çərçivəsində qəbul edir. Bu, hər iki ölkənin parlamentləri tərəfindən təsdiq edilmiş hüquqi qüvvəyə malik olan sözügedən Sazişdə öz əksini tapmışdır.

İran və Azərbaycan arasında yüksək səviyyəli qarşılıqlı etimad, dostluq və mehriban qonşuluq əlaqələrindən çıxış edərək, inanırıq ki, bu körpülər məhz “Xudafərin” və “Qız Qalası” hidroqovşaqları və su elektrik stansiyaları ilə bağlı layihələrin həyata keçirilməsinə xidmət edir”.

Xələf Xələfovun bu açıqlamasından sonra da sosial şəbəkələrdə hadisəyə yönəlik sərt fikirlər səslənməkdədir. İddia olunur ki, XİN nazirinin müavini məsələyə tam aydınlıq gətirməyib və bir körpülərlə bağlı sual açıq qalır.

“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzinin sədri, politoloq Elxan Şahinoğlu saytımıza açıqlamasında qeyd edib ki, Xələf Xələfovun İranın işğal atındakı ərazilərə körpü çəkməsiylə əlaqəli izahı məsələyə aydınlıq gətirmədi:

“Tehran deyir ki, İranla Dağlıq Qarabağ arasında körpünün tikintisinə Azərbaycan tərəfi icazə verib və bununla bağlı müvafiq saziş var. Sual olunur: Biz belə bir körpünün tikintisinə niyə icazə vermişik? Bir tərəfdən həyəcan təbili çalırıq ki, İrandan erməni separatçılarına yük daşınır və yüklərin daşındığı körpünün şəkillərini paylaşırıq, o biri tərəfdən də öyrənirik ki, həmin körpü sən demə Azərbaycan hökumətinin icazəsiylə tikilib. Xələf Xələfov da deyir ki, körpünün tikintisinə “Xudafərin” və “Qız Qalası” hidroqovşaqları və su elektrik stansiyaları layihələrinin həyata keçirilməsi çərçivəsində baxılmalıdır. Bu stansiyaların tikintisinin körpüyə nə dəxli var? Həmin sazişə imza atanlardan biri keçmiş iqtisadi inkişaf naziri Şahin Mustafayevdir. O, bu körpünün tikintisinə izahat verməlidir”.(rupor.az)

Zamantv.az